Агуй Судлаач Тед

Тедийн тухайд гэвэл тэрээр гэрээсээ холгүй газраас нэгэн нууцлаг агуйг олсон ба уг агуйд хийсэн аяллынхаа талаар тэмдэглэл болгон сайт дээрээ бичиж байсан юм. Гэвч ... 2001 оны 5~р сарын 19~с хойш түүний блогт ямар ч update хийгдээгүй билээ.

eBay дээрх сүнстэй зураг

2000 оны 2~р сард eBay худалдааны сайт дээр тавигдсан энэхүү зураг нь тухайн үедээ олны дунд томоохон шуугианыг тарьж байсан гэдэг.

Thursday, January 23, 2014

Агуй Судлаач Тед (6~р хэсэг: Дуу Чимээ)

3~р сарын 3~4, 2001.

Нууцлаг Агуй руу эргэн очих хүртэл дахин гурван долоо хоног өнгөрлөө. Уг ажлыг анх эхлүүлж байсан үетэй харьцуулбал бидний хүсэл эрмэлзэл тодорхой хэмжээгээр буурсан байв. Анхандаа энэ бүгдийг зугаатай адал явдал мэтээр хүлээн авч байсныг яана, гэвч сүүлийн аяллаас хойш бид үүнд арай илүү нухацтай хандах болсон юм. Тийш дахин явж байхдаа бид хоёр, урьд өмнөх аяллуудыг бодвол нийт замын туршид олон зүйлийг ярьсангүй. Тэгээд ч сүүлийн аяллаас хойш бидэнд тухтай сайн ярилцах зав чөлөө гаралгүй байсаар өдийг хүрсэн билээ (Ямар нэгэн шалтгаан бол байхгүй шүү, харин ажил амьдралын асуудлаас болоод л тэр.). Тэгээд өнөөх гарцаар хэрхэн гарах вэ гэж хэлэлцэхийн оронд хамгийн сүүлд болж өнгөрсөн учир битүүлэг зүйлсийн талаар ярилцаж явав. Гэвч бид хоёрын хэн хэн маань үүнд тохирсон сайн тайлбарыг хийж чадаагүйгээр үл барам сүүлд хийсэн тэрхүү аяллынхаа талаар өөр хэн нэгэнд үг цухуйлгаагүй нь үнэхээр хачирхалтай хэрэг байсан гэж бодож байна. Уг нь бол бусад аяллын тухайд бол эсрэгээрээ байдагсан. Тийнхүү өөрт тохиолдсон зүйлсээ найзууддаа болон гэрийнхэндээ ярьж суух нь зугаатай байдаг байлаа. Нарийхан давчуу нүхээр гарч, урт жижигхэн хонгилыг алгасаад агуйн судлагдаагүй хэсэгт хөл тавих тухай бусдад ярих нь хичнээн хөгжилтэй байдаг гээч. Гэвч ихэнх хүмүүс сайн дурын саналаар бидэнтэй нэгдэж нарийхан нүх рүү орно гэхээс жийрхдэг байв. Миний ч хувьд мөн адил. Гэхдээ надад нүхний нөгөө талд гарна гэсэн зорилго байсан юм.

Замын ачааллаас холуур өнгөрөхийн тулд бид өглөө эрт замдаа гарлаа. Мөн яг хэдэн цагт агуйд хүрч очсоноо би сайн санахгүй байна. Бас дээр хэлсэн шиг, бидний уур амьсгал өөрчлөгдсөн байлаа. Ингээд бид багаж хэрэгслээ бэлтгэж аваад олсоор доош бууцгаасан юм. Мэдээж хэрэг B энэ удаад Випийг гэртээ үлдээсэн бөгөөд бидний хэрэглэж буй хэрэгслийн хувьд яг л өмнөхтэйгээ адилхан байв. Мөн замын ачаа тээшийг хөнгөлөхийн тулд зарим багаж хэрэгслээ тэр доор үлдээсэн гэдгийг та бүхэн мэдэх байх. Хэдий тийм ч бидний ачаа муугүй жин татаж байсан шүү, гэхдээ л бид доош нь хурдан гэгч нь бууж дөнгөв. Нэмж хэлэхэд, бидэнд дээш болон доош буух маш сайн систем, техник бий. Энэ аяллын хувьд тохиолдсон цорын ганц бүтэлгүй зүйл гэвэл B доош буухдаа гараа шалбалсан явдал байв. Аз болоход тийм ч муу биш л дээ. Өнгөц шарх байсан болохоор нүхний дэргэд очсон хойноо боож эмчлэхээр болов. Тэгээд тэнд очсон хойно, түүнийг шархаа боож байх хооронд би шулуухан гэгч нь ажилдаа орлоо. Энэ удаад нүхнээс агаарын урсгал мэдрэгдэж байснаас гадна газрын гүнээс өнөөх нүргээн сонсогдсон хэвээр байв. Урьдын адил 4 баттерэй авч очсон ба бүхэл бүтэн нэг өдрийг тэнд ажиллаж өнгөрүүлнэ гэдэгт би найдаж байсан юм. Харин ажил маань жаахан удаан эхэлсэн шүү. Хамгийн анх ажиллаж эхлэхэд нүхний зузаан 3 инч байсан бол нүхийг өргөсгөх тусам улам илүү зузаарч байлаа. Ийм л учраас ажлын үйл явц их удаашрах боллоо. Гэхдээ л бид өөрсдийн хүч энергийг ажилдаа бүрэн зарцуулж байсан юм. Нүхний амсар ч хавьгүй том болж ирж байсан бөгөөд хэмжээг нь харьцуулахын тулд би алх бас зургийн аппаратаа оруулаад Флоидын Бунхны зургийг авсан юм.

Эндээс хараад хэлэхэд хэцүү, гэхдээ нүхний хамгийн нарийн хэсэг нь 7 инчийн өндөртэй харагдаж байна. Өргөн нь ойролцоогоор 20~24 инч. Алхны тухайд бол 5 паундын жижигхэн алх байгаа. Мөн шалан дээр бутархай чулуунууд харагдаж байна.

Нүхний хэмжээ томорч, бутархай чулуунууд хөглөрч байхыг харахад үнэхээр таатай байсан. Мөн төдий хэмжээний ажлыг хийж гүйцэтгэхэд нүхээр цааш гарч дөнгөх юм байна гэдгийг бид бараг л тооцоолсон бөгөөд ажлаа цааш нь үргэлжлүүлэн хийсээр л байв. Ажлаа хийж байх явцдаа бид хоорондоо ярьдаггүй байлаа, тэртээ тэргүй өрөм алх гээд дуу чимээ ихтэй байдгаас хойш. Харин амралтынхаа үеэр бид толгойдоо орж ирсэн тэр бүх л сэдвийн дагуу элдвийн зүйлсийн талаар хөөрөлддөг байв. Мөн амралтын тухайд бол ажиллаж байгаа нэг нь хэзээ халаагаа өгнө тэр цагт л амралт эхлэх болно. Гэхдээ нэг ажиллаад эхэлсэн бол бид хоёрын хэн хэн маань нилээд хугацаанд өөрсдийгөө дайчилдаг байсан шүү. B~г бодвол би хүчээр арай илүү, хэдий тийм ч тэрбээр богино хугацаанд надаас дутахааргүй ажлыг амжуулж дөнгөдөг байв. Мөн багахан хэмжээний амжилтандаа баярлаж хамтдаа тэмдэглэдэг хэвээрээ л байлаа. Ялангуяа бутархай чулуунууд дээр ажиллах байх явцад баярлах шалтаг ер мундахгүй. Зарим ховор тохиолдолд алганы дайны чинээ чулуу ховхрон унахад агуйн хонгилоор нэг орилж хашгирч гарна. Эсрэг талд нь юу ч байдаг байлаа гэсэн ... тэр жижигхээн чулуу биднийг нүхний нөгөө хэсгээс зааглахаа больж байна шүү дээ. Бас би нүхний нөгөө тал руу нэвтрэн орох өөр нэгэн нууц гарц бий бөгөөд их олон жилийн өмнө Испаний нээлт хийгчид тэнд өөрсдийн алт эрдэнэсийг нуусан байх хэмээн мөрөөдсөн хэвээр л байна. Тэгээд биднийг олох хүртэл хэний ч гарт оролгүй, тэндээ л байж байсан бол яахав! B~ын хувьд хэдий тодорхой биш ч гэлээ илүү бодьтой таамаглалыг дэвшүүлдэг байв. Түүний үзэж буйгаар бол нүхний нөгөө хэсэгт зүгээр л өөр нэгэн агуйн хэсэг бий гэнэ. Гэхдээ хэнийх нь зөв байсныг удахгүй харна аа.

Энэ удаагийн аялалд бид арай илүү том өрөмний хошууг авч ирсэн тул бидний ажлын хурд ямар байх бол гэдгийг харахыг үнэхээр их хүсч байв. Би түүнийг техник хангамжийн дэлгүүрээс худалдаж авсан юм (Яггүй үнэтэй эд байсан шүү.). Зарим нь бусдаасаа илүү том диаметртэй байхад нөгөө нэг нь хэдий жижигхэн ч гэлээ урт байлаа. Харин том өрөмний хошууг бидэнд арай ахдах вий хэмээн таамаглаж байсан минь зөв болж таарлаа шүү. Түүнийг ашиглаж үзэхэд ажлын явц бүр удаан болж ирж байлаа. Бид байдаг хүчээрээ ажиллаад л байлаа, ажиллаад л байлаа, гэвч эцэстээ өөрсдийгөө дэмий л ядрааж орхив. Том хошууны хувьд бидний хүчрэхээргүй, хэрээс хэтэрсэн доргилтыг өгч байсан юм. Гэхдээ цохилттой алханд бол ашиглаж болохоор санагдаж байсан ч харамсалтай нь бидэнд тийм багаж байсангүй. Харин урт хошуу нь манай өрмөнд гайхалтай сайн зохицож байв. Чухамхүү уг хошууг хэрэглэсээр л бид өдийг хүрсэн хэрэг. Мөн өрөмний хошуу хугарч орхивол бид магадгүй хошуугүй болоод зогсохгүй, өрмөө эвдэлж, гараа авч мэдэхээр хэмжээнд өрмийг хэдхэн инчийн зайнд хүчтэй гэгч нь ханаруу дарж байлаа. Гэтэл хүссэн зүйл хүзүүгээр ороов гэгчээр гэнэтхэн өрөмний хошууг хугарах үед би золтой л өрмийг хананд цохиод эвдэлчихсэнгүй. Хэдийгээр хэдэн инчээр богиноссон ч гэлээ хошууг бид аваад эргээд өрмөндөө хийж үзэхэд давгүй сайн ажиллаж байх нь тэр. Ингээд энэ бүхний дараагаар бид алх, цүүцнийхээ ажилд орлоо. Дөрөв дэх баттерэй хүртэл бидний ажил урьдын л адил хэвийн үргэлжлэв.

Энэ үед би өвдөг дээрээ сөхөрч суугаад ханыг удаан гэгч нь өрөмдөж байв. Толгойдоо чихэвч өмсч, нүдэндээ шил зүүсэн байсан бөгөөд бодол санаа минь зөвхөн урдах ажил дээрээ л төвлөрч байв. Гэвч удалгүй би ханыг нүхлэх өрөмний дууны цаанаас өөр нэгэн чимээг олж сонссон юм.  Энэ чимээ үнэхээр тод дуулдаж байлаа. Хэдийгээр би чихэвч зүүж, өрөм ажиллуулж байсан ч түүнийг олж сонсохоор тийм тод байсан юм! Тэгээд эхэндээ би үүнийг өрөмнөөс гарсан чимээ гэж бодсон боловч нэг л өөр, нэг л тийм хяхтнаж бас шуухитнаж байгаа гэлтэй хачин жигтэй чимээ байв. Тийм ээ, нэг л өөр чимээ. Төд удалгүй би уг чимээг өрөмнөөс биш нүхнээс гарч байгаа гэдгийг анзаарав! Тэгээд чихэвчээ тайлж, өрмөө унтраах тэр мөчид урьд өмнө хэзээ ч сонсч байгаагүй аймшигтай чарлааныг олж сонссон юм даа!! Уг орилоон агуйгаар нэг цуурайтаж байлаа. Энэ үед би нүдээ том гэгч нь нээгээд нүх рүү цоо ширтэж байв. Бас хэсэг хугацаанд хөдөлж чадсангүй, бүр амьсгаагүй болоод хөшиж орхив. Би тэгээд B~рүү эргэж харлаа. Минутын өмнө тэр олсны цүнхээ дэрлээд дуг хийж байсныг санаж байна. Харин одоо бол тэр хоёр хөл дээрээ босч зогсоод, амаа ангайлган гайхширч зогсоно! Эргээд би нүх рүү харах үедээ тэндээс ямар нэгэн чөтгөрийн нүд намайг ширтэж байхвий гэхээс эмээж байлаа. Гэвч Флоидын Бунхны зүгээс юу ч харагдсангүй. Би нүдээ онийлгож ирээд гар чийдэнгийн тусгал хүрэх газрыг сайн гэгч нь ажиглав. Бас л тэндээс юу ч харагдсангүй, хав харанхуй байлаа. Аниргүйн дунд тийнхүү суухдаа би юу юунаас илүүтэй зүрхнийхээ цохилтыг мэдэрч байв. Агуйд өөр ямар ч чимээ гарсангүй. Харин удалгүй ард минь шажигнах чимээ гарахыг олж сонсоод би золтой л толгойгоороо чулуу мөргөчихсөнгүй. Энэ B байлаа, тэр гар чийдэнгээ асаасан нь энэ байв. Мөн B ам нээж ярих үед нь би дахин давхийн цочив. Ямар нэгэн чулуу олоод нүх рүү хийх хэрэгтэй гэж тэр шивнэлээ. Тэнд ямар ч амьтан байж мэдэх тул уг нүхээр гарч ирэхээс нь өмнө нүхийг бөглөх хэрэгтэй гэж нэмж хэлэв. Би түргэн гэгч нь томхон чулуу олоод өнөөх нүхрүү шургуулж орхилоо. Тэгээд лантуун алхны тусламжтайгаар тэдгээр чулуунуудыг аль болох цааш нь, бүр илүү цааш нь түлхэж байлаа. Нүх жижигхэн байсан тулдаа удалгүй бид өөрсдийгөө өнөөх нүхнээс зааглаж дөнгөв. Энэ бүхнийг хийж байх явцдаа би уг чимээг ямар нэгэн амьтнаас гарсан гэж бодохгүй л байв. Харин B үнэхээр уг чимээг амьтных гэдэгт итгэлтэй байсан уу, эсвэл өөрийгөө зүгээр л итгүүлж орхисон уу гэдгийг мэдэх юм алга. Би түүнд өөр юуг ч хэлсэнгүй.

Энэ явдал болж өнгөрснөөс хойш уг тэмдэглэлийг бичих хүртэлх хугацаанд (2 өдөр) уг чимээний эх сурвалжийг олохоор их л хичээв. Мөн чимээг дүрсэлж хэлбэл айсандаа болоод хүн чарлах юм уу, эсвэл өвдсөндөө болоод орилох зэрлэг муурны дуутай их төстэй байв. Хэрэв би буруу таагаагүй бол тэр чимээ өнөөх нүхнээс гарч байсан бөгөөд ойролцоогоор 100 фитийн цаанаас дуулдсан санагдана. Уг аймшигтай дуу агуйгаар цуурайтаж байсан шигээ одоог хүртэл чихэнд минь сонсогдсоор л байна. Харин B уг чимээг 8~10 секунд үргэлжилсэн гэлээ. Надад бол 5 секунд. (3 секундэд нь би өрөм ажиллуулж байсан, нэг болон 1/2 секундэд өрмийг би зогсоож чихэвчээ тайлсан, тэгээд 1/2 секундэд аймшигтай чимээг олж сонссон.) Үнэнийг хэлэхэд хугацааг нь барагцаалж хэлэхэд их хүндрэлтэй юм.

Нүхэн гарцыг чулуугаар чигжсэний дараагаар бид хоёр хэсэг хугацаанд чимээ чагнаж чимээгүй суув. Ердийн үеийнхийг бодвол амьсгаа маань түргэссэн байлаа. Бидний хэн хэн нь нэг хэсэгтээ л юу ч ярьсангүй. Харин удалгүй B ам нээж ажилдаа эргэж орцгооё, гэхдээ нүхнээс хараагаа салгахгүй байя гэж хэллээ. Ингээд бид хоёр нүхэнд чийдэнгээ байрлуулаад Флоидын Бунхныг нэвт гэрэлтүүлсэн юм. Мөн энэ үед л бид агаарын урсгал мэдрэгдэхээ больж алсаас дуулдах нүргээн чимээгүй болсныг анзаарсан юм даа. Яагаад ч юм миний санаа тэгтлээ их зовсонгүй. Бас би B~д хандаж юу ч хэлсэнгүй, тэр ч юуг ч ярьсангүй. Тэгээд бид өрөмдлөгийн ажилдаа эргэн орсон бөгөөд ажлын халааг B гардаж авав. Хэдийгээр би бүрэн гүйцэт тайвшраагүй байсан ч гэлээ нүхнээс холдохыг бас хүссэнгүй. B~ын хувьд байсхийгээд л өрмөө зогсоож чимээ чагнан сууж байлаа. Харин би гэрлээ асаагаад зүгээр л түүнийг хараад сууж байсан юм. Нүхнээс би нилээд зайтай сууж байсан ба миний ар нуруунаас буюу харанхуй цөөрмийн зүгээс хэн нэгэн ширтээд байх шиг хачин эвгүй мэдрэмж төрж байв. Гар чийдэнгийн гэрэлд агуйн бана чулуунууд элдвийн дүрстэй сүүдэр үүсгэн харагдах тоолонд зүрхний цохилт дагаад өсч байлаа. Айдас төсөөлөл минь намайг бүрэн эзэмджээ. Хачирхалтай нь B намайг бодвол харьцангуй тайван байсан шүү. Ингээд хэсэг хугацаа өнгөрөхөд, эргээд тэр урдах ажилдаа махарч эхэллээ. Миний хувьд мэдээж хэрэг өрөмнөөс гадна өөр бусад чимээ анирыг сонсч суусан юм. Гэвч танил дасал болсон өрөмдлөгийн дуунаас өөр юуг ч олж сонссонгүй. Агуйн өөр бусад замуудыг бодож суухдаа яагаад ч юм нүхэн гарцны цаана гарч үзэх гэсэн хүсэл минь дахин оволзож ирснийг анзаарлаа. Магадгүй энэ бүхэн ядаргаанаас болсон байх. Эсвэл ердөө л нүхний нөгөө талд ямар нэгэн гайхалтай зүйл бий гэсэн бодлоос минь болсон биз ээ.

B~г ам нээн үглэж эхлэх үед бодол санаа минь замхран одов. Тэр харааж бас зүхэж байлаа. Учир нь өөрийнх нь ажиллаж байсан чулууны хэлтэрхий хараахан хагараагүй байхад өрөмний баттерэй нь дууссан байж. Тэр тэгээд ажиллагаагүй болсон өрмийг холдуулж орхиод алх цүүц аваад ажлаа үргэлжлүүлж гарав. Арван минут хэртэй ноцолдсоны эцэст амьсгаадаж бас хөлөрсөн амьтан агуйн ханыг налаад амсхийв. Гадас нь хананд гарсан нүхэнд зоолттой үлджээ. B алхаараа над руу зангаж миний ээлж ирснийг сануулав. Харин би гараа хумхиад толгойгоо сэгсэрлээ. Уг агуйгаас гарахад би бэлэн байсан юм. Тэр ч миний санааг ойлгосон бололтой, мөн бид юу ч ярилгүйгээр багаж хэрэгслээ аваад агуйгаас гарахаар явцгаалаа. Мэдээж хэрэг бид зарим нэг багажийг нүхний дэргэд үлдээлгүй яахав. Би түрүүнд нь явж байсан ба B~г хүлээхээр үе үе дороо зогсох шаардлага гарч байлаа. Гэхдээ тэр удаан алхаж байсных биш харин би тэндээс гарахын хүслэн болж байсан тул тэр билээ. Ингээд удалгүй агуйгаас гарч шөнийн цэнгэг агаарыг цээж дүүрэн амьсгалахад үнэхээр таатай байв.

Миний тэмдэглэл тэр үдэш болж өнгөрсөн бусад зүйлсийн талаар үргэлжлэх болно: Бидний оройн зоог, зочид буудалд хоноглосон тухай, мөн дараах өдөр нь дахин агуй руу буцаж очих болсон тухай. Мэдээж хэрэг өнөөх хачин чимээний талаар удаан гэгч нь ярилцаж суусан болоод бас нэгэн тавгүй шөнийн талаар бичигдсэн болно. Тэр явдлаас хойш тийм богино хугацаанд агуй руу дахин очихоор болсондоо би ҮНЭХЭЭР итгэж чадахгүй нь. B~ын хувьд аюул эрсдлийг төдийлөн ойшоохгүй байгаа нь илт байлаа. Үнэхээр энэ ямар нэгэн амьтан (Би хувьдаа итгээгүй л дээ, гэхдээ үүнээс сайн тайлбарыг олсонгүй.) байсан бол бид өөрсдийгөө аюулд оруулж байгаа юм биш биз? Мөн өөрсдийн бодол санааг ойлгоход их хүндрэлтэй болж ирж байлаа. Учир нь бид онгон агуйг нээх гэсэн хүсэлдээ хэтэрхий их автсан байсан юм. Одоо энэ бүхнийг бодоод байхад нэг үг толгойд орж ирж байна: тестостерон!

3~р сарын 13~н.

Өчүүхэн ч гэлээ амттай хоол, мөн сайн нойр хоёр хүний зан аашийг өөрчилж орхидог нь үнэхээр сонин хэрэг шүү. Хэдийгээр өнөөх хачирхалтай дуу чимээний талаарх таагүй дурсамж бидний ой тойнд сэргэг хэвээр байсан ч гэлээ итгэл найдварынхаа галыг бид дахин асаасан юм. Мөн нүхний нөгөө талд гарахад тийм ч хол юм шиг санагдахгүй байлаа. Гэхдээ амжилтанд хүрэхийн тулд ахиад хэдэн өдөр ажиллах шаардлагатай болохыг бид гадарлаж байв. Ингээд бид ажлаа үргэлжлүүлэн хийхээр агуйг дахин зорив. Агуйн харанхуй гүн рүү нэвтрэх тусам урьд шөнийн аймшигтай дурсамжууд сэдэрч байв. Агуйн аргзгар чулуунууд бидний каскны гэрэлд харагдаад өнгөрөх ба агаар орчноос тоос шороо үнэртэж, дуу чимээ гарган бид урагш мөлхөж байлаа. Харин тийнхүү явсаар удалгүй Флоидын Бунхны үүдэнд явж очиход ахиад л өнөөх агуйн нууцлаг хэсэг рүү хөтлөх өөрсдийн замыг засахад бэлэн боллоо. Мөн бид алсаас дуулдах нүргээн хийгээд нүхнээс гарах салхины урсгалыг мэдэрсэн билээ.

Агуйн хананд бэлээхэн зоолттой байсан гадас биднийг ажлаа чухам хаанаас эхлэхийг бэлхэн хэлж өгч байв. Ингээд B өчигдөр зогссон газраасаа эхлээд ажлаа цааш үргэлжлүүлэв. Миний хувьд гэвэл хэдийгээр би хангалттай сайн амарч аваад ажиллахад бэлэн болсон байсан ч өчигдрийнхөө газарт үүрэглэн суух бөгөөд B~ын нүдэх алхны чимээ агуйгаар нэг цуурайтаж байлаа. Гэвч хоёр, гурван минут өнгөрөв үү үгүй юу, B баяр хөөр болоод явчихлаа шүү. Тэр эргэж хараад надад алганы дайны том хэмжээтэй чулууг үзүүлсэн юм. Тэр амьсгаадаж байлаа, гэвч нүүрэнд нь том гэгч нь инээмсэглэл тодорсон байна. Би ч мөн адил инээмсэглэв. Энэхэн мөчид өнөөх хачин дуу чимээ мартагдаж, харин түүний оронд амжилт баярхал биднийг эзэмдсэнсэн.

Нүхний хэмжээ ийм болсон байв.

Нүхний зүүн доод хэсгийн булан хэтэрхий зузаан байсан тул бидний хамаг л хүч тэнхээг барж байлаа. Зөвхөн энэ л буланг аваад хаячих юм бол бид нүхрүү багтаж чадна хэмээн бодож байсан юм. Харин одоо B тэр булангийн хэлтэрхийг гартаа бариад зогсож байна. Нүхийг судлах гэсэн бидний хүсэл зориг улам ихээр нэмэгдэж ирлээ. Миний ээлж ирж, би алх бариад нүхний ирмэгийг цохиж эхлэв. Тэрхүү буланг авч хаях бидний санаа үнэхээр байгаа оллоо шүү. Хэмжээ нь бүр яг байлаа! Одоо, хүсэн хүлээсэн мөч ирж байна.

Би Флоидын Бунхан руу анхааралтай гэгч нь харав. Тэгээд хамгийн сайн арга бол толгой дээгүүрээ нэг гараа оруулаад, харин толгойгоо хажуу тийш нь харуулаад удаан гэгч нь мөлхөж орвол дээр юм байна гэсэн шийдэлд хүрлээ. Гэвч харамсалтай нь энэ ажиллагаа маань бүтсэнгүй. Нүх ЖИЖИГХЭН байлаа. Гэхдээ нүхийг дахин өргөсгөхгүйгээр тийш оръё гэвэл хоёр гараа толгойноосоо урагш байрлуулаад, өөрөөр хэлбэл шумбах гэж буй байдалтайгаар толгойгоо хажуу тийш нь харуулаад бунхан руу мөлхөн орж болохоор юм шиг санагдаж байв. Нүхний өргөн нь хангалттай байсан ба харин өндөр нь бидэнд асуудал болж байлаа. Ингээд дээр дурьдсан байрлалаар мөлхөж ороход эхэндээ мөр их чилж байв, гэхдээ л тэр дотор овоо зайтай байсан шүү. Мөн энэ байрлалд хоёр хажуу тийш болон мөлхөхөд үнэхээр урамтай урагшилж байв.

Нүх рүү бүтэн биеэрээ явж орохын тулд би хөл дээрээ зогсч агуйн шалтай нэг хэмд доош бөхийх хэрэгтэй болов. Өвдөг маань нугарч, хөл дээрээ хагас суугаад хоёр гараа толгойныхоо урд байрлуулах нь үнэндээ тухгүй байлаа. Мөн цээжин биеийнхээ дээд хэсгийг зүүн тийш нь, цагийн зүүний эсрэг чигт эргүүлэн байрлуулж, нүхний өнцөг болоод хэмжээтэй дүйцүүлж байсан юм.

Хамгийн сүүлийн зурагнаас гарц ерөнхийдөө баруун талруугаа өндөр болж байгааг анзаараарай.

Нүх рүү эхэлж би гараа оруулахдаа нилээдгүй газарт нь арьсаа зулгалж орхив. Дараагаар нь толгойгоо орууллаа. Яг ийм байрлалаас эвтэйхэн байрлал эзлэхийн тулд биеэ бас мөрөө эргүүлэх хэрэгтэй болов. Ингээд нүх рүү мөр маань явж ороход удалгүй мөр болон цээжийг минь агуйн чулуунууд үрж эхэллээ. Биеийнхээ нилээдгүй хэсгийг шалбалсан боловч энэ нь намайг огтхон ч зогсоосонгүй. Би урагшилсаар л байлаа. Өвдөлтийн хувьд харьцангуй гайгүй байсан бөгөөд би үнэхээр уг нүх рүү яваад ОРЧИХСОН шүү! Яахав, зөвхөн биеийн маань дээд хэсэг нь л дээ. Гэхдээ л би бунханд ямар байх талаар төсөөлөлтэй болоод авлаа шүү дээ.

Энэ зурганд нүх рүү явж орсон байрлалыг харуулав. Мөн бидний ажиллаж байсан орчныг харж болно.
Ингээд бунханд явж орсны дараагаар биеэ хөдөлгөхөд ердөө надад хэдхэн инч зай л тэнд байсан юм. Нүхний хамгийн том хэсэг нь тэр байлаа. Өөрөөр хэлбэл цааш явах тусам завсар зай улам бүр давчуу болж ирж байсан юм. Гэхдээ Бунхан дотор байхдаа цааш нь мөлхөхөд чухамхүү ямар байх нь вэ гэдгийг судалж болохоор байв. Хэдийгээр миний орсон тэр хэсэг нүхний хамгийн том хэсэг нь байсан ч гэлээ хангалттай байсангүй. Толгойгоо би чөлөөтэй хөдөлгөж болж байсан ч хаашаагаа л харна хатуу чулуун хана нүүрэнд маань тулж байлаа. Тэгээд ярих үед яг л хайрцган дотор байгаа юм шиг дуу хоолой маань үнэхээр бөглүү сонсогдож байсан юм. Цээжээ нүхний шалан дээр байрлуулаад амрааж болох байсан ч арзгар чулуунууд дороос нухаад тухтай байсангүй. Толгойгоо өнгийлгөж урагшаа харъя гэвч өчигдрийн нүхэнд байрлуулсан чулуунаас болоод цаадах газрыг нь олигтой харж чадсангүй. Нүхний төгсгөл ойрхон харагдаж байсан шигээ цаашлах тусам улам нарийн болж ирж байлаа. Ингээд би цааш нь мөлхөж чадна гэдэгтээ эргэлзэж эхлэв. Гэхдээ л гарц тун ойрхон байгаа гэдгийг би мэдэж байсан юм. Мөн би цааш нь мөлхөхийг хүссэн. Эхлээд замыг минь хааж байсан сул чулуунуудыг холдууллаа. Нүхэн гарцны шалан дээрх чулуунуудын ихэнх нь сул биш агуйн шалтай залгаатай байсанд миний урам багагүй хугарав. Ердөө тэднийг би замаасаа түлхээд л холдуулчихна хэмээн санаж байсныг яана. Аз болоход гартаа алх барьж явсан тулдаа өчигдрийн чулуун ханыг цааш нь түлхэж орхив. Тэгээд замд садаа болсон жижигхэн чулуунуудыг буталж явлаа. Тэгээд алхаа нарийхан завсраар оруулаад хэмжээ авлаа, агуйн хамгийн нарийн хэсэг нь ойролцоогоор 7 инч болохоор аж. Ингээд нүхээр мөлхөж гарахаас өмнө дахиад жаахан ажиллах хэрэгтэй болсныг би ойлголоо. Энэ бүх хугацааны туршид миний толгой нүхэн дотор байсан ба ард үлдсэн B миний зааварчилгаа болон тайлбарыг нэгд нэгэнгүй сонсч суусан юм. Бас тэр дээр үзүүлсэн зургийг авсан юм. Баярлалаа B. Ямартай ч нүхний хэмжээ тэгтлээ их асуудал болсонгүй. Товчхонд нь дүгнэж хэлэхэд, би маш жижигхэн нүхэн дотор байлаа, гэхдээ биеийн маань ердөө дээд хэсэг л тийш орсон гэдгийг хэлэх байна. Мөн нүхний хамгийн том хэсэг нь гээд байгаа шүү, гэхдээ гар минь чөлөөтэй хөдөлж байсан бөгөөд би харьцангуй тайван байлаа. Ингээд урагшлах цаг болов.

Гартаа барьж явсан алхаа би аль болох өөрийн хүрэх хамгийн хол газарт сунгаж байв (Бие маань нүхний үүдийг тагласнаас хойш алхыг буцаах ямар ч арга байсангүй, гэхдээ хамт авч явахад үнэхээр их хэрэг болж байлаа.). Ташаагаа зөв өнцөгт тааруулан нүх рүү оруулахын тулд тохойгоороо нүхэн гарцны шалнаас тулж, нүхний гадна байсан хөлөөрөө би газраас түлхэж эхлэв. Ингээд аажуухан гэгч нь урагшилж эхэллээ. Ташаа маань бараг л багтчихлаа. Бүтэн бие маань нүх рүү явж орсны дараагаар би бага зэрэг амарч аваад цааш мөлхөхдөө бэлтгэж эхлэв. Тэгээд нэг гараараа тулж урагшлах техникийг ашиглаж эхэллээ. Урагшлах тусам биеэ хөдөлгөх, эргүүлэх зай завсар улам бүр хомс болсоор байв. Зөвхөн би толгойгоо л эргүүлэх боломжтой байсан юм. Нүх үнэхээр ДАВЧУУ болж ирлээ!

Гэхдээ санаж байсныг бодвол хавьгүй хялбар байсан шүү. Би нэг гараа ашиглаад (Миний зүүн гар) баруун гараараа түлхэж байв. Харин биеэрээ чулуунуудад хүрэхгүйн тулд аль болох л займчуулж явахыг хичээж байлаа. Толгойгоо баруун тийш нь эргүүлж үзэхээр шийдэв, ингэсэн нь илүү тухтай байв. Цаашлах тусмаа би шинэ шинэ зүйлсийг сурч байлаа. Хэрэв нэг гарт минь жижигхэн гар чийдэн байсан бол сайхан байхгүй юу. Тэгсэн бол урдах замаа сайн гэрэлтүүлж үзээд яг ямар газраар мөлхөх гэж байгаагаа мэдэх боломжтой байв. Гэхдээ толгойгоо эргүүлсэн байсан болохоор урагш хараад мөлхөнө гэдэг бас л амаргүй ажил байлаа. Ингээд эцэстээ нүхэн гарцны шалны хэсгээс ахиад хэдэн чулуу ховхлогүй л бол болохгүй гэдэг нь тодорхой боллоо. Хөдлөх бүртээ би энгэр заамаа чулуунд урж байлаа. Тэд хурц бөгөөд бас их өвтгөж байсныг хэлэх байна. Үнэнийг хэлэхэд, би өөрөө л чулуунуудад цээж шал хоёрын завсраар явж ороод биеийг маань нухах боломжийг олгож байлаа л даа. Тэднийг би гараараа, боломжгүй бол хацраараа замаасаа зайлуулж байв. Харин нүхнээс буцаж гарахдаа урд гараараа тулж бас түлхэлт өгч байлаа.

Миний энэ бяцхан аялал агуй судлалын карьерийн маань хувьд маш том тэмдэглэлт үйл явдал болсон гэхэд хилсдэхгүй шүү. Агуйд анх нэвтэрч байхад л нарийхан давчуу газар руу явж орох нь надад таатай санагдаж байсан гэж бодож байна уу. Агуйн эхэн хэсэгдэх жижигхэн зай завсар гэхэд л багагүй саад мэт санагдаж байлаа. Гэвч давчуухан нүхээр өөрийгөө хүчлэн урагш мөлхөж байх үедээ би өөрийгөө улам бүр тайвширч байгаагаа анзаарсан юм. Сонин хэрэг шүү. Мөн уг нүх надад үнэхээр сорилт болж байлаа, урьд өмнө би хэзээ ч ийм жижиг хэмжээний нүх рүү явж орж байсангүй. Каскаа тайлж авах тухай урьд өмнө санаанд маань бууж байсангүй. Уг гарц багтаж шингэхэд улам хэцүү болж байсан тул яая гэхэв. Зөвхөн каскаа тайлаад зогсохгүй толгойгоо хүртэл эвтэйхэн байрлуулж нүхэнд тааруулах хэрэгтэй болов.

Нүх рүү би дахин орсон ба Бунханд хийсэн аялал нэг иймэрхүү болж өнгөрсөн :

Ташаагаа нүх рүү оруулсны дараагаар би цааш хэрхэх тухайгаа бодож хэдэн минут саатсан юм. Хөлний маань ихэнх хэсэг нүхний гадна байлаа, гэхдээ газарт тулаагүй агаар дээр. Бунханы хувьд толгойгоо хөдөлгөж, гараа чөлөөтэй байрлуулж болох хэмжээний том байв. Хангалттай их биш ч гэлээ гарцны бусад хэсгийг бодвол хамаагүй том. Мөн энэ бүхнийг арай өөрөөр тайлбарлавал яг л толгойгоо хайрцган дотор хийсэн мэт мэдрэмж төрж байсан шүү. Хаашаагаа л харна нүүрнээс минь хэдхэн инчийн зайд чулуун хана тулж байсан юм. Миний амнаас гарсан дуу чимээ маш бөглүү сонсогдож байлаа. Гарцын хамгийн нарийн хэсэг нь 10 фит дээр таарч байсан бөгөөд миний хувьд 3 1/2 хэсэгт байв. Мөн 4 фут марк хэсэгт би өөртөө тухтай байрлалыг эзлэж болохоор байсан ба энэ янзаараа 12 фут марк хүртэл явна. Ингээд нүхний нөгөө талд гарах боломжтой болж байгаа юм.

Би зүүн гараа урдаа байрлуулаад, толгойгоо баруун тийш нь эргүүлсэн байрлалд мөлхөж байв. Энэ үедээ би B~ийн өгсөн гар чийдэнг зүүн гартаа барьсан байлаа. Мөн инч инчээр урагшилж байхдаа урдах чулуунуудыг зүүн гараараа холдуулж явав. Гэхдээ би үүнийг амжилттай байсан гэж хэлэхгүй ээ, зарим чулуунуудыг би алдаад өнгөрүүлж байсан бол нөгөө нэгнийг нь хөдөлгөж чадахгүй байлаа. Дээр хэлсэнчлэн гарцны эхэн хэсэгт сул зай ихтэй тул хурдан урагшилж байсан нь сайн хэрэг. Харин удалгүй чулуун хананууд намайг бүсэлж эхлэв. Эргэн тойронд минь хэд хэдэн инч зай байсан ч гарцны дээд хэсэг илүү нам болж ирлээ. 7 фут марк хэсэгт нүхний дээд хэсгийн чулуу ар нуруунаас минь нухаж байхыг мэдэрч эхлэв. Дахиад 1/2 фут марк газарт явахад би бараг л цааш хөдлөх боломжгүй болов. Ингээд хөлийн өлмий болоод урд гарныхаа тусламжтайгаар урагшлах гэж оролдоод ч явсангүй. Харин эндээс арагш ухарч гарч чадах эсэхээ шалгахад тун тохиромжтой үе байлаа. Буцаж гарахад бол санасныг бодвол илүү хялбар байсан шүү. Энэ нь надад маш их итгэлийг өгсөн юм. Мөн хөлд маань буцаж гарах үүднээс хэрэг болно гээд B~ын зангидсан олс дүүжлээстэй байж байв.

Нүх рүү явж орохын өмнөх зураг. Мөн миний хүсэлтийн дагуу B хөлөнд минь уяа уясан байгаа нь.

Хүзүү маань хөндүүрлэн чилж байлаа. Толгой маань цаг өнгөрөх бүрт хүндэрч байсан ба амраахын тулд бутархай чулуунууд дээр л байрлуулах хэрэгтэй болж байв. Мэдээж хэрэг иймэрхүү янзаар явахад их төвөгтэй байсан л даа, гэхдээ би амралтыг ойр ойрхон авч байсан тулдаа тэгтлээ их асуудал болсонгүй. Мөн би өөрийнхөө баруун талын ханыг ширтэж байв. Хананы тухайд нүүрнээс минь 4~5 инчийн зайд байсан юм. Гэхдээ би ихэнх цагийг хоосон хана ширтэж явсангүй.  Заримдаа би нүдээ аньж явав (Заримдаа би давчуу газар орохдоо ингэдэг). Бунхан дотор маш чимээгүй байсан бөгөөд өөрийн амьсгалаас өөр юуг ч би олж сонссонгүй. Урагшлах тусмаа би амьсгаадан аахилж бас уухилж байлаа. Харин урдаас минь үлээх салхинд талархснаа илэрхийлмээр байна, намайг сэрүүцүүлж байсанд нь. Тэгээд толгойгоо би байн байн өргөж, урдах гараараа нүхний таазнаас тэмтэрч явсан нь нүхэн гарцны хэмжээг авч явсных билээ. Яг л хашаанд гарсан ангархайгаар гарахдаа муур сахлаараа хэмжиж үздэг шиг гэх үү дээ. Ингээд 7 1/2 фут марк хэсэгт ирлээ, тэнд гарц үнэхээр нарийхан болж ирснийг би дээр бичсэн.

Газрын гүний харанхуй агуйд, давчуухан нүхэн гарцны дотор хэвтэж байхад толгойд их олон зүйл бодогддог юм билээ. Миний дээр газар бий бөгөөд тэнд бүхэл бүтэн уулс сүндэрлэж байна гээд бод доо. Газар өчүүхэн ч болов доргивол би тэндээс гарч чадахгүйд хүрч мэдэх юм. Хамгийн аймшигтай нь юу гэвэл яг л Флоид Коллинсын амссан шиг дэлхий ээжийн зүрхэн дотор хэдэн өдрөөр түгжигдэж, газрын гүний гяндангаас суллагдаж чадахгүй байсаар дуусвал яана.

Өөрсдийгөө та нар миний оронд төсөөлөөд үз л дээ: Чи гэдсэн дээрээ хэвтэх болно. Харин зүүн гараа толгой дээгүүрээ давуулсан байх хэрэгтэй.  Баруун гар чинь дэргэд чинь байна, гэхдээ ердөө хэдхэн инч л хөдлөх боломжтой. Хагархай чулуунуудаас болоод гар чинь, алга чинь зүсэгдэж бас урагдах болно. Бүхэл бие чинь чулуун дээр хэвтэнэ. Толгойг чинь авч явсаар хүзүү чинь хөшиж эхэлнэ, харин толгойгоо амраахын тулд чулуун дээр хацраа дэрлэн хэвтэнэ.  Ингээд урагшлах болбол хөлийн өлмийгөөрөө газраас тулж бүх биеэ урагш нь сунгах хэрэгтэй болно. Ердөө хэдхэн инч газар явахад л амьсгаадан ядарч, дахиад амрах шаардлагатай болно. Амьсгалах үедээ ар нуруунаас чинь нүхний дээд хэсгийн чулуунууд нухаж байгааг анзаарна. Дахин цааш мөлхөхөөсөө өмнө хэдэн минут амарч авахгүй бол болохгүй. Мөн бүхий л цагийн туршид чи тэнд хэвтэх ба толгойд чинь тэндээс хэрхэн гарах вэ гэсэн бодол л эргэлдэнэ. Хэрвээ чадахгүй бол ... ?

Ямартай ч тэнд ямар байснаа би дүрслэн бичлээ.

Нүхний талаарх зургийг одоо үзүүлэхэд илүү тохиромжтой байх аа. Доорх зурагны хувьд дараах аяллаас нь авсан зураг л даа, гэхдээ тэнд яг ямар хэмжээний давчуухан байсныг сайн харуулж чадна гэж бодож байна. Миний толгой хажуу талаараа (өөр сонголт байгаагүй) харсан байгааг харж байна уу, харин амрах болбол хацраараа чулуу дэрлээд хэвтэхээс өөр арга байхгүй.  Иймэрхүү байрлалтай урагшлахад ямар хэцүү болохыг мэдэж байна уу. Миний гар биенийхээ дагуу байрласан байна (дараагаар нь би ийм байрлалтай явбал дээр болов уу гэж бодсон юм) . За тэгээд миний нуруу чулуу хоёрын завсар ямар ч зай байхгүй байсан гээд хэлчихэд хилсдэхгүй байх. Үнэхээр ДАВЧУУ байгаа биз? Кластрофобия буюу давчуу газраас эмээдэг хүмүүс бол хараад ч хэрэггүй!

Флоидын Бунхан.
Удалгүй нүхний дээд хэсгийн чулуунууд ар нуруунаас минь нухаж эхлэв, ингээд би уг гарц цаашаагаа томрохгүй юм байна гэдгийг тэндээс хараад гүйцэт мэдлээ. Үнэндээ цааш мөлхөх аргагүй боллоо, мөн үүнийг би мэдэж байсан юм. Тэгсэн мөртлөө л дахиад ганцхан удаа урагш зүтгээдэхье гэсэн бодол толгойд минь эргэлдсэн хэвээр л. Хэрвээ жилийн өмнө байсан бол би ийм байрлалд гарцаа байхгүй зүрхний шигдээс болох байсан биз, харин өнөөдөр бол үгүй ээ! Би үнэхээр бэлтгэлтэй байлаа. Хэсэг хугацаанд амарч аваад би дахиад урагшлахаар шийдсэн юм. Би бараг л уушгин доторх бүх агаараа шахаж гаргахад хүрэв. Ахиад хэдхэн инч л урагшлахад цээжийг минь агуйн чулуунууд таглаж, хамаг байдаг амьсгалыг минь хаах байлаа. Намайг амьсгаадаж байх үед цээж минь шаланд шахагдаж, нуруу минь таазанд тулж байсан юм. Ийм байрлалд амьсгалахад удаан бөгөөд хүндрэлтэй байв. Үнэхээр итгэмээргүй юм, би дахиад л чадчихлаа! Урагшлаад бас амраад. Ахиад л, хэдхэн инч. Бас дахиад л. Энэхүү байрлалд би хэдэн минут ч болов амраад авахыг илүүд үзэв. Би үнэхээр уг жижигхэн нүх рүү чигжин орж байлаа. Хөөх, одоо бодоод байхад тэнд байхдаа би ямар тайван байсандаа итгэхгүй байх чинь. Ингээд би дахиад нэг удаа амьсгаагаа гаргаад урагш зүтгэв. Цааш явахад нуруу маань тулаад үнэхээр болж өгсөнгүй. Хэдий тийм байлаа ч би бууж өгсөнгүй. Гэхдээ оролдогоосоо буцах хүртэл тэнд би нилээд хэдэн минут хэвтэж амрав. Энэ бүх хугацааны туршид B намайг уухайлан дэмжиж байсан юм. Миний гутлыг нүхний гүн рүү улам бүр цаашлах тутамд баярлан хөөрч байсныг нь сонсоход хөгжилтэй байлаа.

Харин буцаж гарахад тийм ч хэцүү байсангүй, гэхдээ нилээд ажиллагаа шаардсан шүү. Учир нь энэ хүртэл явахдаа тулгарсан тэр бүх саадуудтай дахин тааралдсан юм. Бүсэлхийгээ нүхнээс гаргасны дараагаар мөрөө тэндээс гаргаж авахын тулд бас л их удав. Энэ удаад би хоёр гараа хоёуланг нь толгой дээгүүрээ давуулсан байсан юм. Хувцас хунар маань үрчийж урагдаад, мөр дал маань хурц чулуунд үрэгдэж байлаа. Ингээд сая л нэг юм тэндээс гарах давгүй байрлалыг оллоо шүү хө. Гэвч цамц маань урагдаж толгой дээгүүр минь гарч өнгөрсөн ба мөрөн дээрээ хэдэн дажгүй сорвитой болоод амжив, гэвч би тоосонгүй. Миний хувьд энэ аялал амжилт байсан юм. Боломжтой гэж бодоод би өөрийгөө урагш нь дайчлан түлхэж байсан юм. Нүхнээс гарсныхаа дараагаар би өвдөг дээрээ сөхрөн суугаад өөрийн дотор нь байсан өнөөх нүх рүү харж суулаа. Өнөөх урьд өдрийн байрлуулсан чулуун хана маань одоо 11 фут маркт очсон байна (гараараа би урагш нь түлхсэн). Харин нүхний хамгийн жижигхэн хэсэг нь 9 фут маркт байна. Бид үнэхээр ойрхон байна шүү. Хүнд ажил бас амжилтандаа хөөрснөөсөө болоод би их ядарчээ. Олсны цүнхэн дээрээ суугаад би амсхийхийн зэрэгцээ жуумалзаж байсан юм. Фьюв! Ямар гээчийн аялал байв аа!

Ерөнхий үйл явц.

Тэмдэглэлийн үлдсэн хэсэгт нь би: дээш авирч гарсан тухайгаа, мөн үдийн хоол, гэр хүртэл хийсэн аяны тэмдэглэл зэрэг зүйлсийн талаар бичсэн байгаа. Тийнхүү харьж явах замд бидний толгойд нэгэн шинэ санаа төрсөн юм. Энэ нь гарцыг тагласан том чулууг авч болохуйц багажны санаа байлаа. Уг аяллын тухайд гэвэл тэндээс гарахдаа бид хоёрын хэн хэн маань үнэхээр сэтгэл өөдрөг үлдсэн шүү. Миний хувьд агуйн гүнрүү мөлхсөндөө, B~ын хувьд агуйн үүд рүү авирч гарсандаа тэр билээ. Учир нь энэ удаад тэрбээр ямар нэгэн багаж мөн миний тусламжгүйгээр өөрөө гарч дөнгөсөн юм. Ослоос хойш гаргасан хамгийн том амжилт нь энэ байлаа. Муугүй шүү.

Мөн урьд өдрийн аймшигт дурсамжийг бид ор тас мартаж орхисондоо үнэхээр гайхацгааж байлаа. Тэрхүү хачин жигтэй чимээний тухайд гэвэл бидний ой тойнд, өөр бусад бодол хийгээд толгой эргүүлэм тайлбаруудын дунд замхран үгүй болсон билээ.

Thursday, January 16, 2014

Агуй Судлаач Тед (5~р хэсэг: Ажил Vргэлжилсээр)

Хоёрдугаар сарын 10. 2001 он.

Ажлаа эхлүүлснээс хойш бараг л хоёр долоо хоног өнгөржээ. Энэ хугацаанд уг нүхний цаана гарахын тулд үнэхээр их улайрч байснаа хүлээн зөвшөөрч байна. Магадгүй энэ нь агуйчин бидний амьдрал хичнээн сонирхолтой болохыг илтгэж байж ч болох юм. Мөн уг нүхний цаана ямар нэгэн агуу гайхамшигтай зүйл биднийг хүлээж байгаа гэдэгт бид хоёр анхнаасаа л найдаж байсангүй. Харин урьд өмнө хэний ч хөл хүрч байгаагүй онгон дагшин уг агуйд хөл тавих анхны хүмүүс болно гэхээс л байж ядаж байсан юм шүү дээ. Мөн түүнчлэн тэндээс нууцлагдсан эрдэнэс олбол бидэнд л сайн биз!

Бид ажлаа арай аажуухан эхэлж, бүрэнхий болсон хойно замдаа гарав. Шөнө дөл болсон байхад агуй руу явлаа гэж хэлбэл хүмүүс гайхах байх. Гэхдээ агуйд явж орсон л бол тэнд үргэлж л шөнө болж байдаг юм. Тэгээд Нууцлаг Агуй руу явж байх үедээ, бүхий л замын туршид бид хоёр өөрсдийн ажлыг хэрхэн хурдасгах талаар ярилцаж явлаа. Мөн B надад бусад агуйчин найз нараасаа олж дуулсан өнөөх нүргээний шалтгааныг тайлбарлаж явсан юм. Ингээд тэдний хэлж буйгаар бол энэ нь агуйн гүнд буй усны чимээнээс үүдэлтэй байж болох гэнэ. Тодруулж хэлбэл хүрхрээ. Гэхдээ ямар учраас тэрхүү дуу чимээ тодорхой хэмжээний давтамжтай байсныг нь тайлбарлаж чадаагүй гэсэн. Харин энэ нь миний хувьд урагш тэмүүлэх бас нэгэн шалтгаан болж байлаа. Мөн энэ агуйн нууцыг бид хамтдаа тайлах болно.

Энэ удаагийн аялалд бид B~ын нохой, Випыг хамт авч явсан юм. Жек Рассел Террьер үүлдрийн нохой л доо. Миний хувьд агуй руу нохой дагуулж явна гэдэг огтхон ч асуудал биш байлаа. Угаасаа урьд өмнө түүнийг дагуулаад явж байсан л юм чинь. Харин Вип байгалийн дуудлагаар биднийг агуй руу явж орохоос өмнө түрүүлж тийш орчихоод биднийг ирэхийг хүлээж суув. Бас агуй дотор тэр маш сайн зохицож байсан шүү. Түүнийг бид агуйн ёроол хүртэл тусгай олс дамжлагаар буулгасан ба тэндээс цааш Вип эргээд л биеэ даах боломжтой болов. Тэр ийш тийш нь хариалгаж, агуйг судлах үнэхээр дуртай байгаа нь илт байв. Гэхдээ бид түүний биенд ямар нэгэн гэрэл суурилуулаагүй байсан болохоор бидний нүднээс тэр огтхон ч холдсонгүй. Випийг авч явахаас татгалзаагүй өөр нэгэн шалтгаан гэвэл түүнийг өнөөх нүх рүү оруулаад хэр хол явахыг нь ажиглахаар бид хоёр тохиролцсон байсан юм. Энэ нь бидэнд нүхний цаана чухам юу байгааг мэдэхэд тус болох байлаа л даа. Хэрэв нүхний цаана ангархай том нүх байвал нохой маань цааш явалгүй эргээд ирэх болно гэдгийг бид хоёр мэдэж байсан. Уг нь бол нохойг тийш нь оруулах санааг гаргахаас хавьгүй өмнө ажлаа дуусгачихсан байна гэж бодож байсансан.

B-ын нохой Вип агуйн үүдний хэсэгт байгаа нь.
Шөнийн харанхуйг үл харгалзаад бид олс хэрэглэлээ бэлтгэж, доош нь их хурдан бууцгаалаа. Мөн сүүлийн удаагийнхыг бодвол тийм ч их багаж төхөөрөмжийг биедээ авч явсангүй. Ихэнхийг нь нүхний ойролцоо үлдээсэн байсан болохоор байнга тэднийг зөөвөрлөөд байх ч шалтгаан байсангүй. Бас би чулуу өрөмдөхөд зориулагдсан хэд хэдэн нэмэлт хошуунуудаас гадна мөн л өрмөндөө хийхээр дахиад хоёр ч баттерэйг нэмж авсан шүү. Ингээд нийтдээ дөрвөн зайтай болж байгаа юм. За тэгээд, хэдийгээр бид нохой дагуулж явсан ч гэлээ их л хурдан доош буугаад авав. Харин төд удалгүй хэлж тайлбарлахад хэцүүхэн зүйлс болж эхэлсэн юм даа.

Випийг олсноос суллав уу үгүй юу нохой ойр орчмоо судалж эхлэв. Гэхдээ биднийг тойрч, бидний хөлийг үнэрлэж явсан ба ер нь л биднээс нэг их холдсонгүй. Тэгээд ажлын бүс рүү явж байхад бид хоёрын нэгнээс нь нөгөөгийн маань дэргэд байн байн гүйж ирж байлаа. Удалгүй агуй дөрвөн зам болж хуваагддаг хэсэг дээр Вип бүр ч хачин аашилж эхлэв. Тэр B бид хоёроос алхам ч холдсонгүй. Мөн их догшин болсон байв. Яг л ямар нэгэн дургүй зүйлээ олж харсан гэлтэй. Харин биднийг нүхний өмнөх багахан хэмжээний чулуун ирмэгт тулж ирэхэд Вип байрнаасаа огт хөдөлсөнгүй шүү. Бид тэгээд түүнийг ятгаж байж арай гэж өөрсөдтэйгээ дагуулж явлаа. Мөн түүний хамаг байдаг үс нь боссон байлаа. Тэгж явсаар нүх хүртэл 20 фит газар үлдэв. Энэ хооронд Вип гийнан гиншиж B-ын ардуур нуугдаж байв. Сүүл нь хоёр хөлнийх нь дундуур орж,  айснаасаа болоод тэр бүр чичирж байлаа. Үнэхээр хачин хэрэг! Өөрөөсөө бараг л хоёр дахин том хэмжээтэй нохойнуудыг элдэн хөөж байхыг нь би харж байсан юмсан, гэтэл тэр одоо харанхуйн дундаас Сатаныг гэгээн дүрээр нь олж харсан гэлтэй хачин жигтэй аашилж эхлэв. Би бодохдоо агуйг гэрээ болгосон ямар нэгэн амьтан байгаад, түүний үнэрийг Вип авчээ гэж бодов. Бас түүнийг нүх рүү явж оруулах гэж байсан маань ч талаар болов.

Ингээд нэг маань ажиллах байх явцад нөгөөх маань Випийг дагуулаад нүхнээс нилээд хэдэн фитийн зайд амарч байхаар тохиролцлоо. Тэгээд ажлын хувьд өнөөх л дарааллаараа ажиллаж эхлэв, эхлээд өрөмдөнө, дараа нь алхаар нүднэ, гэх мэт. Илүү баттерэйтэй явсны хувьд өрөмдлөгийг бид санаа зовох зүйлгүйгээр хийж байлаа. Ингэлээ гээд бидний ажлыг хялбар болгосонгүй, гэхдээ бага зэрэг л хурдлуулсан байх. Ерөнхийдөө үйл явц маш УДААН байсан гэдгийг хэлэх байна. Гэхдээ яахав дээ, ийм зүйлийг тоохоо болиод удаж байна.

Миний тэмдэглэл цааш ажлын үйл явцын тухай тэмдэглэлээр үргэлжлэх болно. Биднийг ажиллаж байх тэр бүхий л хугацаанд Вип байрнаасаа ер хөдөлсөнгүй. Түүгээр үл барам олсны цүнхэн дээр хэвтээд чичирж байлаа. Бас гиншин гийнах нь огт тасарсангүй. Өөр нэгэн хачирхалтай зүйл нь гэвэл Вип өнөөх нүхнээс хараагаа огтхон ч салгаагүй явдал юм. Түүнд бидэнд байхгүй онцгой зөн совин байна уу, үнэнийг хэлэхэд бидэнд л тийм зөн совин хэрэгтэй байсан юм даа.

Хоёрдахь хачин жигтэй үйл явдал тохиолдох тэр үед бид альхэдийнээ дөрөвдэх баттерэйруугаа орсон байлаа. Энэ үед B ажиллаж байсан юм. Харин тэр өрөмдөж дуусаад, гарсан нүхэнд нь гадсаа шаагаад алхаар цохих гэж байснаа түр азнав. Тэгээд түүнийг нүхрүү анхааралтай гэгч нь харж суух хооронд би гэдэг хүн зүүрмэглэж байсан болохоор бараг B~рүү анхаарлаа хандуулсангүй. Мэдээж хэрэг гэрэл түүний талд байлаа. Тийм болохоор түүний нүүрэнд тодорсон айдсыг би харж болох байв. Гэнэтхэн тэр над руу эргэж хараад толгойгоо сэгсэрдэг юм байна. Харин би түүнээс юу болсныг асуухад тэр өнөөх нүхнээс ямар нэгэн чимээ гарсан гэж хэллээ. Яг л хоёр чулууг хооронд нь хавсарч байгаа юм шиг тийм чимээ дуулдсан гэсэн. Үрэлтийн чимээ. Түүнийг би өрөмнөөс болоод хий юм сонсжээ гэж бодож байлаа (Энэ аялалд тэрээр чихэвч авч яваагүй.). Харин B сонссон зүйлдээ итгэлтэй байгаагаа хэлсээр байсан юм. Надад өөр тайлбар байсангүй, удалгүй би эргээд л зүүрмэглэж эхлэв. B ажлаа дахин эхлэхээс өмнө нилээд хугацаанд чимээгүй суув. Тэгээд ажлаа эхэлснийхээ дараагаар чимээ чагнах гээд байн байн өрмөө зогсоож байсныг сайн санаж байна. Уг нь бол B их л буурь суурьтай нэгэн юмсан, төсөөллийн чимээний араас хөөцөлдөх хүн тэр биш дээ. Тэгээд би түүнд итгэж эхэллээ, гэсэн ч миний санаа тэгтлээ их зовнихгүй байсан юм. Миний хувьд гарцаар гарсныхаа дараагаар л чухам юу байсныг нь олж мэдэх болно хэмээн өөрийгөө тайвшруулж суулаа.

Сүүлчийн баттерэй дахиад нэг цаг тэслээ. Бид хоёр зэрэгцэж сууцгаагаад ажлынхаа явцын талаар ярилцаж байсан бөгөөд харин би толгойгоо өнөөх нүхрүү шургуулаад багтах эсэхийг нь шалгахаар болов. Толгой маань тийш амархан гэгч нь багтсан шүү, гэвч мөр маань орж өгсөнгүйэ. Тэгээд би өвдгөн дээрээ сөхрөн суугаад цаашид хэрхэх эсэхээ бодож байтал яг л B-ын адил ямар нэгэн зүйлийг анзаарав: Салхи салхилахаа больсон байлаа! Агуйд байсан бүхий л хугацааны туршид салхины урсгалыг би мэдэрч байсан шүү дээ.  Хамгийн сүүлд энд ажиллаж байхад салхи урьд урьдынхаасаа ч илүү хүчтэй салхилж байсансан. Мөн түрүүхэн л гэхэд салхи биднийг сэрүүцүүлж байсан биш бил үү. Харин одоо бол юу ч алга! B хэлэхдээ хэзээ салхины урсгал зогссоныг анзааргүй гэлээ. Бас өнөөх нүргээн дуулдсангүй. Үнэхээр ХАЧИН хэрэг!

Цаг мөч өнгөрөх тусам хөгшин энэ агуй улам л нууцлаг болоод байв. Тэгээд харанхуй уг агуйд бид их удаан ярилцаж суулаа. Мэдээж хэрэг эдгээр хачин үйл явдлууд чухам юунаас болоод байна вэ гэдгийг ярилцаж байсан юм. Одоо бодоод байхад бидэнд үнэхээр хөдлөх тэнхэл байхгүй байсан болохоор л тийнхүү харанхуйд удтал сууцгаасан байх. Агуйд яах аргагүй хачирхалтай зүйлс болоод байлаа. Ингээд хагас цаг орчим чимээгүй суусны эцэст бид чимээгүй гэгч нь эд хэрэглэлээ аваад газрын гадаргуу өөд явцгаасан юм. Випын хувьд дээш гарсандаа үнэхээр их баяртай байлаа. Мөн зарим нэг багаж хэрэгслүүдээ бид нүхэн дотор хийгээд агуйд үлдээв. Агуйг судлахаар хүмүүс тийм ч олон ирдэггүй тул санаа амар байж болно. Бас энэ талаар бодох сөхөөгүй болтлоо бид ядарсан байсан юм.

Бидний ажлын явц.

Тэмдэглэлийн үлдсэн хэсэгт би агуйгаас гарсан тухай, мөн дэн буудалд өрөө хөлсөлж унтсан тухай бичсэн байгаа. Бид үнэхээр их ядарсан байв!

Мөн одоо бодоод байхад агуйд тохиолдсон тэдгээр зүйлсэд бид үнэхээр тайван хандаж байсандаа итгэж чадахгүй нь. Гэхдээ тэр үед бид зөвхөн гарцаар цааш нэвтрэхийг л хүсч байсан билээ. Бас тэдгээр хачирхалтай зүйлсийг ердөө л анхаарал сарниулсан зүйлс мэтээр бодоцгоож байлаа. Саяхан л гэхэд би нүх рүү нэвтэрч ороод агуйн эдгээр механизмууд хэрхэн ажилладаг болохыг мэдэхийг хүсч байсансан (Салхи хаанаас ирдэг болох, мөн юунаас болж дуу чимээ гараад байгааг.). Харин одоо буюу тэр явдал болж өнгөрснөөс хойш нэг долоо хоног өнгөрөхөд, өөрсдийнхөө ямар их анзааргагүй бас гэнэн байсныг бодохоос хамаг бие маань зарсхийж сууна.

Wednesday, January 15, 2014

Агуй Судлаач Тед (4~р хэсэг: Агуйн Тухайд)

Тэмдэглэлийнхээ дараагийн хэсгийг эхлүүлэхээс өмнө би уншигчдыг ойлгоход нь хэрэг болох болов уу гээд агуйн тухай, мөн агуй доторх уур амьсгалын талаар бичмээр санагдлаа. Учир нь тэмдэглэлээ эргээд уншиж байхад энд бичигдсэн үг хэллэг болоод зарим нэг тайлбарууд нь уншигчдын агуйн талаарх мэдлэгээс хол зөрж байсныг нь анзаарсан юм л даа. Угтаа бол энэ тэмдэглэлийг би зөвхөн ӨӨРТӨӨ л зориулан бичиж байгаа шүү дээ! Гэхдээ, ямар ч байсан уг агуйн талаар арай илүү дэлгэрэнгүй бичихээр шийдлээ. Тэгээд бас агуй дотор ажиллаж байхад яг ямар байсан талаараа мөн бичмээр байна. Харин энэ удаад өөрсдийн тухай, мөн өөрсөддөө төрж байсан мэдрэмж болон сэтгэгдлийн талаар нэг их зүйл бичихгүй ээ.

Уг агуйн тухайд гэвэл барилга байгууламжийн бүс агуйн ойролцоо босч эхлээгүй байх үед буюу их олон жилийн өмнө "нээгдсэн" газар юм. Тэр цагаас хойш агуй маань орон нутгийн иргэд болон хэрэгт дуртай агуйчдын ирж очдог газар нь болоод их удаж байна. Мөн агуй дотроос шар айрагны лаазнууд олноороо олдож байлаа, мэдээж хэрэг агуйн дээд хэсгээр нь л дээ. Тэгээд, хамгийн анх агуй руу явж ороход үнэхээр "үзэсгэлэнтэй" байсан гэдгийг хэлэх байна. Тоос шороо, графити зураг, соёлыг сүйтгэгчдийн үлдээсэн элдвийн ул мөрүүд, тагтаанууд, сангаснууд гээд л, ерөнхийдөө бол хамаг байдаг дур хүслийг маань унтрааж орхисон гэхэд хилсдэхгүй. Гэхдээ агуйд бусдын гарт хөндөгдөөгүй бөгөөд урьд өмнө ямар л байсан тэр төрхөөрөө хадгалагдан үлдсэн хэсгүүд бас байж байлаа.

Агуйн гүн рүү нэвтрэхийн тулд эхлээд та доош буух хэрэгтэй болно, энэ тохиолдолд чамгүй урт олс хэрэг болно гээч. Харин зэргэлдээх модны эх бие бидэнд сайн гэгч нь барьц тулгуур болж өгч байсан ба агуйн жижиг хавцгайгаас 20 фитийн зайд байрлах уг модноос бид олсоо уяж аваад 15 фитийн доорх өөр нэгэн чулуун ирмэг рүү бууцгаасан юм. Эндээс эргээд агуйн гарц руу эргэж буцахад тийм ч хол биш байлаа. Тэгээд агуйд нэвтэрсэн үед хамгийн түрүүнд гар чийдэн хэрэг болох болно. Харин миний чийдэнгийн хувьд гэвэл зайгаар ажилладаг байсан бөгөөд касканд суурилуулсан энгийн гэрэл байсан юм. T.A.G гэдэг нэрээр нь хүмүүс мэдэх байх. Тэгээд агуйд аюулгүй аялахын тулд заавал ч үгүй нэмэлт чийдэнг биедээ авч явах хэрэгтэй, ядаж л хоёрыг. Миний хувьд цүнхэнд маань ахиад нэг каскны гэрэл явж байлаа (Би үргэлж биедээ авч явдаг). Мөн би үргэлж гэрэлтдэг савааг авч явдаг. Эдгээр саваан дохиурнууд нь сайн гэрэл гаргадаггүй л дээ, гэхдээ л хоол унд идэх зэрэгт хэрэг болдог байлаа. Мөн гэрэлгүй болсон үед агуйгаас гарахад үнэхээр их ТУС болно шүү.

Ингээд том чулуунуудын дээгүүр авирч, хэсэг хугацаанд явсны дараагаар томоохон хэмжээний нүхэнд тулж ирэх болно. Тэгээд нүхний төгсгөлд хүрэхийн тулд ахиад л өмнөх шигээ олс хэрэглэнэ дээ. Доошоогоо сул дүүжлэгдэхгүйгээр 50 орчим фит газарт бууна. Өөрөөр хэлбэл эгц доошоогоо зөвхөн олсны тусламжтайгаар буух шаардлага гараагүй нь сайн хэрэг шүү. Ийнхүү доошлох явцдаа хурц ирмэгтэй чулуунуудыг ашиглан доош буух хэрэгтэй. Харин энэ нь эсрэгээрээ дээш авирахад илүү хүндрэлтэй болгож байгаа юм. Уг нүхний диаметр нь ойролцоогоор 10 фит бөгөөд зарим газраараа 3~4 фит болж байв. Хананууд нь эрдэнэ шиш гэгддэг хурц бөгөөд цагаан өнгөтэй чулуунуудаас тогтох аж. Гэхдээ өнө олон жилийн хугацаанд тоос шороонд дарагдаад ялгахын аргагүй болсон байснаас гадна нүхний ханыг дагаж буухад их өвтгөж байсныг хэлэх байна. Миний хувцас сонголтын тухайд бол Levi's жинс, футболка, бээлий болон өвдөгний хамгаалалттай явж байсан юм. Мэдээж хэрэг агуйгаас гарахдаа ганц хоёр шалбархай сорвитой гарах нь тодорхой л доо. За харин, олон жилийн туршид агуй маань өөрийн гэсэн тогтсон температуртай болжээ. Өвөлдөө дулаахан шигээ зундаа сэрүүхэн. Хэдийгээр бид өвлийн хүйтэн өдрүүдэд тийш очиж байсан ч, агуй руу нэвтэрсэн 10 фит орчим газраас эхлээд зузаан хүрэм өмсөх шаардлагагүй хэмжээний дулаахан болж ирж байлаа. Ямартай ч температурын хувьд биднийг ажиллахад огтхон ч саад болоогүй гэдгийг онцлъё.

Миний хувьд би "фигур~8" олсоор буух төхөөрөмжийг хэрэглэдэг. Харин дээш өгсөхдөө өөрийгөө би олстой Петзл өгсөгчтэй холбодог ч гэлээ ихэнх тохиолдолд ямар нэгэн багаж хэрэглэлгүйгээр өөрөө авирахыг илүүд үздэг. Хэрвээ тэгж яваад хальтарч орхивол надад хамгаалалтын хэрэгсэл бараг л байхгүй гэж хэлж болно. Мөн бусад агуйчдын хувьд ярих юм бол, тэдэнд дээш өгсөж бас уруудах өөр өөрсдийн гэсэн арга техникүүд бий. За ингээд доош явсаар агуйн ёроол хэсэгт очлоо гэж бодъё. Тэнд зай багатай, ойролцоогоор 6~г харьцах нь 6 фит хэмжээ бүхий тасалгаа бий тул цааш мөлхөж л явах хэрэгтэй болно доо. Мөн дээш гарах олс хэрэгслээ эндээ үлдээчихэж болно.

Ингээд уг 6х6 тасалгааг дайрч өнгөрсний дараагаар бусдыгаа гүйцэж ирэх хүртэл нь чулуун ирмэг дээр суугаад түр амсхийх боломжтой. Харин тэндээс цааш нилээд хэдэн фитийн өндөрт байрлах, нийт 10 орчим фит үргэлжилсэн урт нарийхан гарцаар явах хэрэгтэй болно доо. Энд л өвдөгний хамгаалалт их хэрэг болж байгаа юм. Агуйн шал нь зөөлөн шороо болон агуйн дээд хэсгээс ховхрон унасан бутархай чулуунуудаас тогтоно. Ийнхүү түүгээр дээш авираад төдий л удалгүй гарц хэвгий болж эхлэхийн алдад доош уруудах болно, гэхдээ энэ үед нимгэн шороон давхарга нь агуйчдын гар болон өвдгөнд тэгтлээ их саад болохгүй. Харин ч доош гулсахад илүү дөхөм болгож өгнө гээч. Ингээд энэ бүхний эцэст хөл болон эх биеэ нарийхан завсраар явж оруулах шаардлагатай болно. Энэ таны төсөөлж байгаа шиг тийм ч давчуухан газар биш, ердөө шороон дээгүүр жаахан гулгахад л хангалттай, удалгүй та нөгөө талд нь гарах болно.

Ингээд нарийхан ангархайгаар гараад нөгөө талд нь гарсан ч ахиад хөл дээрээ босч зогсох хэмжээний орон зайд гарах хүртлээ дахиад жаахан мөлхөж явах хэрэгтэй болно. Ерөнхийдөө бол уг агуйн ихэнх хэсэгт нь агуйчид хоёр хөл дээрээ явган явах боломжтой бөгөөд үгүй юм гэхэд үл ялиг бөхийж л явна. За тэгээд, яг энэ хэсгээс эхлээд агуй маань хэд хэдэн замуудад хуваагдаж байгаа юм. Хоёр зам нь чулуун хана болон ангалыг тойроод мухар төгсгөлд хүргэж өгөх бол нөгөө хоёр нь багахан хэмжээний усан цөөрөм рүү хөтөлнө. Энэхүү сүүлийн хоёр замын хувьд гэвэл алингээр нь ч явсан адилхан зугаатай. Мөн аль аль нь бараг л зуун фит урт үргэлжилсэн хэвгий налуу газарт хүргэж өгөх болно. Гэхдээ агуй доторх нийт гарц болоод хонгилуудын тухайд яривал ихэнхдээ л өгсч явах байх шүү. Тэгээд заримдаа том бул чулуун дээгүүр мацаж гарах юмуу, эсвэл тэдний доогуур өвдөг тохойгоо нийлүүлэн мөлхөж гарахаас өөр замгүй болох үе цөөнгүй.

Усны тархацын тухайд гэвэл агуй дотор харин элбэг байсан шүү. Тэгээд бүр уг агуйд орж үзсэн хамгийн анхны хүмүүсийн нэг гэгддэг нутгийн нэгэн уугуул оршин суугчаас би нэг сонин зүйл олж сонслоо. Түүний үеэл нь усанд сэлэгчийн СКУБА хувцас хэрэглэл өмсөөд агуйн доторх усан санруу шумбасан гэдэг юм билээ. Мөн түүний хэлж байгаагаар бол агуй маань усан доогуур дахиад хэдэн зуун фит үргэлжилдэг юм гэсэн. Тэдний найдаж, мөн хүлээж байсан зүйл нь гэвэл яг л биднийхтэй адил хаа нэгтээ рүү хөтлөх гарц, бас урьд өмнө хэний ч хөл хүрч байгаагүй агуйн нууцлаг хэсгүүдийг нээх байсан юм. Гэхдээ амжилт олоогүй нь тоогүй хэрэг.

Харамсалтай нь агуй доторх олон төрлийн чулуулгуудыг тайлбарлахад мэдлэг маань даанч хүрэхгүй юм даа. Ямартай ч ханан чулуун хадыг өрөмдөж байхад зарим нэг газар нь нөгөө нэг газраа бодвол өрөмдөхөд илүү хялбар байсан гэдгийг онцлох байна. Бас чулуулгууд нь хоорондоо харилцан адилгүй өнгөтэй байсан шүү (Агуй дотор авсан зурагнууд дээрээс сайн хараарай). Ингээд, агуйн доторх төрхийг тайлбарлахад нэг иймэрхүү.

Харин агуй маань дотроо дээр хэлсэн шиг дөрвөн замд хуваагдах болно. Хамгийн зүүн хэсгийн хоёр гарц нь мухар төгсгөлд аваачих бол эгц урагшаагаа болон баруун тийш хөтөлсөн замууд нь таныг усан цөөрөм рүү хүргэж өгнө. Баруун талын гарц руу орох хэсэг нь энэ дөрвөн орц дундаасаа л хамгийн том нь. Мөн анх тийш явж ороход агуйн тааз нь арк хэлбэр үүсгээд бараг л 10 фит өндөрт үргэлжилж байснаа төгсгөл хэсгээрээ агуйн шалнаас 6 фит хүртлээ намсч ирсэн юм. Тэгээд яг л энэ хэмжээгээрээ цааш, өнөөх л зүгтээ 40 гаруй фит үргэлжлэх болно. Бас агуйн энэ хэсэг яг л уурхайг санагдуулж байсан шүү. Арк хэлбэрийн адар нь бараг л өөгүй гэж хэлж болно, шал нь хавтгай бөгөөд тэгшхэн тул алхахад үнэхээр амар байлаа. Ийнхүү алхаж явахдаа төмөр зам дээгүүрх зэвэнд идэгдсэн уурхайн хуучин тэрэгнүүд, мөн ёотуу зээтүү барьсаар гар нь цэврүү үсэрч, хувцас хунар нь шороо тоосонд будагдсан уурхайчдыг төсөөлөхөд хялбар байв. Тийнхүү уг хиймэл уурхай маань цааш үргэлжилсээр төгсгөлтэй нь нүүр тулах үед ахиад л гар өвдөг маань агуйн шалтай золгох хэрэгтэй болно доо. Иймэрхүү янзтай дахиад 20 фит газар мөлхөнө. Тэгээд замын эхэн хагаст агуйн шал бага зэрэг уруу болж ирнэ, тийм болохоор хальтирч хөл алдахаас болгоомжлох хэрэгтэй. Чийрэг бие бялдартай агуйчид ч гэсэн болгоомжтой явахгүй бол болохгүй юм шиг санагдсан. B~тэй хамт явж байх үедээ би анх ийшээ бууж ирэхдээ ашигласан олсныхоо төгсгөлөөс барьж явсан юм. Мөн ихэнхдээ би түүнийг доош нь амжилттай буулгахын тулд эхний олсондоо өөр нэгэн богино хэмжээний олсыг зангиддаг байлаа. Тэгээд удалгүй өнөөх налуу газрын төгсгөлд хүрлээ гэж бодъё. Гэхдээ дахиад цааш нь тийм ч удаан мөлхөхгүй ээ. Дараагийн 10~12 фит замд аажим аажмаар өндийсөөр эцэст нь нэг юм хөл дээрээ босч зогсох боломжтой болж ирнэ.

Цөөнгүй хэдэн фит газар алхаж, мөн уруудсаны дараагаар жижиг хэмжээний орон зайд тулж ирэх ба эндээс цааш агуйн гарц зүүн гар тал руу хөтлөх болно. Тийнхүү цааш 75 фит үргэлжилж, багахан хэмжээний усан тогтоцуудыг дайрч өнгөрсөөр уг гарцын төгсгөлд сая нэг хүрч ирнэ. Баруун талд чулуун хана байрлана. Удалгүй хана гадагшаагаа 3 фит орчим болж өргөснө. Уг өргөссөн хананы ирмэг хэсэгт софтболл бөмбөгний дайны хэмжээтэй нүх байхыг та олж харах болно. Харин уг нүхний дэргэд очихын тулд агуйн шалнаас дээш хэдэн фит өргөгдсөн том чулууны доогуур тонгойж, сөхөрч суухаас өөр замгүй. Мэдээж хэрэг энэ хүртэл явж ирэхдээ агуйчин хөлөрч бас халууцсан байх тул хамгийн эхэнд нүхнээс үлээх сэрүүн агаарыг мэдрэх нь лавтай. За энэ чинь л миний уг тэмдэглэлийг хөтөлж буй гол шалтгаан, мөн агуйн судлагдаагүй бусад хэсгүүдэд хүргэж өгөх гарц хэмээн батлах гээд байгаа өнөөх нүх чинь шүү дээ.

Олон жил агуйд аялсны хувьд надад нэг төсөөлөл бий болсон билээ. Тэр нь юу вэ гэвэл агуйд аялагч групп агуй дотор аялсаар агуйн хамгийн гүн хэсэгт ирмэгц бүх гэрэл гэгээ сарнин алга болдог юм. Өөрөөр хэлбэл түнэр харанхуй таныг хучих болно. Мэдээж хэрэг энэ тохиолдолд агуйчин хүн нүднийхээ булчинг сунгаж, уг хиймэл шөнийн дундаас ямар нэгэн гэрлийн хэлтэрхийг олж харахын тулд анхаарлаа төвлөрүүлэх нь тодорхой. Ингээд ахиад хэсэг хугацаа өнгөрөхөд гэрлийн тусгалыг мартаж чимээ анирыг чагнаж эхэлнэ. Магадгүй ойр хавьд өөр агуйн аялагч байх ч юм бил үү, хэн мэдлээ, ямартай ч анхаарлаа төвлөрүүлж өөрийнх нь мэдрэмж өөр дээр нь эргэж ирэхийг хүлээх болно. Дуу чимээ, үнэр бас мэдрэмж энэ бүхэн уралдсаар агуйд аялагч дээр эргээд гайхалтай мэдээнүүдийн хамтаар эргэн ирнэ. Агуйн хүйтэн чулуун шалан дээр удтал сууснаас үүдэлтэй өвдөлтүүд. Тоос тортог, хөлс бас сангасны үнэр. Ээдрээтэй замд эвтэй байрлал олохын тулд эртний цагийн чулуун хаданд харших орчин үеийн метал төмөрний дуу чимээ. Мөн агуйд аялагч хүн бүрийн ой тойнд "Хэрвээ ингэвэл?" гэсэн бодол төрдөг байх. Хэрвээ агуйгаас хүн ямар ч гэрэлгүйгээр гарах ХЭРЭГТЭЙ болбол яах бол. Тэр чадах уу? Өөрийг нь энэ хүртэл дагуулж ирсэн эргэлт булан тохой бүрийг тэр олж чадах болов уу?  Хэрэв үгүй бол аврах багийнхан түүнийг олох хүртэл хэр удах бол?

Ийм тохиолдолд, өөрөөр хэлбэл дээр дурьдсан түнэр харанхуйг агуйн гаднаас олж мэдэрнэ гэдэг ховорхон л хэрэг болох болов уу. Анх удаагаа явж байгаа агуйчдын хувьд ахиад гэрэл гэгээтэй золгох хүртлээ, дахиад өөрсдийн гарыг харах боломжтой болох хүртэл гараа нүүрнээсээ 2 эсвэл 3 инч ч болов холдуулалгүй алхдаг гээч. Гэвч гэрэлгүй бол хүний нүд харанхуйд даанч тусгүй юм. Хэрэв тэд өөрсөд рүү нь ямар нэгэн зүйл гэтэн ирж буйг сонсохгүй эсвэл харахгүй юм гэхэд мэдэрч бол чадна. Ёроолгүй нүх шиг ТҮНЭР ХАРАНХУЙ~н дундаас! За, энэ бяцхан туршлага хүмүүст ямагт биедээ гар чийдэнгээ авч явж байх ёстойг сануулсан байх гэж бодож байна.

Агуйд ажиллаж эхлэхээсээ л өмнө бид хоёр тусгай систем боловсруулсан байсан бөгөөд тэдгээр амжилттай аяллуудын явцад бага зэрэг л өөрчлөлтүүдийг оруулсан билээ. Хамгийн анх B эхний ээлжийг хүлээн авч, нүхийг өргөсгөхөөр ажиллаж эхэлсэн юм. Ингээд хагас цагийн дараагаар түүнийг амрах шаарлагатай болох үед халааг нь би авна. Тэр чухам яаж ажиллавал дээр болохыг надад хэлж, би ч түүнийх нь дагуу ажиллаж байлаа. Бид цаг хугацаа өнгөрөх тусам шинэ зүйлсийг туршиж, шинэ хүчийг ашиглаж байсан ч гэлээ өмнөх арга техникээ өөрчилсөнгүй. Бид эхлээд чулуутай ноцолдож, хананд нүх гарах хүртэл, байдаг л чадлаараа өрмийг ажиллуулж байв. Мэдээж хэрэг аюулгүйн нүдний шил өмсч, тоос шорооноос хамгаалахын тулд маск зүүлгүй яахав. Тэгээд хананд гарсан шинэхэн нүх рүү гадас шааж оруулаад, дээрээс нь алхаар нүдэж, агуйн хананаас хэсэг хэсгээр нь ховхолж байв. Тэгээд бид ахиад л өөр газарт өрөмдөж эхлэх ба энэ үйл явц дахиад л давтагдана. Хэрэв өрөм маань чулууны зөөлөн хэсэгт нь таарч орхивол, өрөмдөх үйл явц хурдан дуусдаг байв. Бид ядарч, цааш нь үргэлжлүүлэх аргагүй болтлоо ажиллаж байсан юм. Мөн өөр хоорондоо солигдож, ажлаа ээлжлэн хийж байв.

Нэг маань ажиллаж байх хооронд нөгөөх нь харахуйд суугаад, хооллож, бас ундалж авах юм уу, эсвэл олсны цүнхээ дэрлээд агуйн шалан дээр хэсэг зуур нуруугаа амраадаг байв. Энэ мэтээр хэдэн ээлж ажилласны дараагаар өөрсдийн бяцхан амралтын үеэр дуг хийх хэмжээнд хүртлээ ядардаг байлаа. Ажлын явцад хэрэглэж байсан цорын ганц гэрэл гэвэл каскны гэрэл байсан ба зөвхөн ажил хийж байгаа нэг нь л өмсөнө. Мэдээж уг гэрэл зөвхөн ажлын хэсэг рүү л тусч байгаагаас хойш амарч байгаа нэг нь харанхуйд л суухаас өөр яахав. Харин ч амарч авахад илүү амар байдаг байв. Мөн ажиллаж байх явцад их халууцаж байлаа. Гэхдээ агуйн температур сэрүүхэн тул сэрүүцэх хүртэл удаан хүлээх шаардлагагүй. Аз болоход агуйн хэм биднийг илүү сайн ажиллуулж, тэгтлээ их халууцуулдаггүй байсан нь үнэхээр сайн хэрэг.

Нүх рүү харах болгондоо би "Хэй, энэ чинь хангалттай том болсон байна шүү дээ. Би үүгээр бараг багтчих байх аа!" гэж боддог байснаа санаж байна. Гэхдээ тэдгээр оролдлогууд урмыг маань хугалж байсан юм. Ямартай ч  эхний бүтэлгүй оролдогын дараагаар би уг нүх рүү багтдаг болох хүртлээ өргөсгөх хэрэгтэй юм байна гэдгийг ухаарсан юм. Мөн тэгэх хүртлээ маш олон цагийг зарцуулах болно гэдгийг ч би гадарлаж байсан. Энэ бүх бодлууд намайг бүр эзэмдэж эхлээд байлаа. Би агуй руу боломж гарвал л очиж, аль болох л чадлаараа ажиллахыг хичээж байв. Мөн уг гарц нь урьд өмнө хэний ч хөл хүрч байгаагүй өөр агуй руу биднийг хөтлөх байх хэмээн найдаж байсан юм. Миний доторх судлаач тэндээс шинэ газар, шинэ нээлт хийхийг хүсч байсан. B-ын хувьд мөн л надтай адилхан шуналтай агуйчин байсан тул бас л хүсэл зориг нь ер бөхөөгүй билээ. Гэвч бидний олсон зүйл бидний төсөөлсөн шиг байсангүй ...

Saturday, January 11, 2014

Агуй Судлаач Тед (3~р хэсэг: Ажил Эхэллээ)

1~р сарын 27~28 . 2001

B бид хоёр хурдан гэгч нь агуй руу буцаж очоод, ярьж төлөвлөж байсан өнөөх ажлаа эхлүүлнэ гэхээс байж ядаж байлаа. Мөн би нүхний нөгөө талд гарах хүртэл 4 цагийг зарцуулна хэмээн тооцоолж байсан юм. Ингээд бид хоёр ДеВалт утасгүй өрмийг авч явахаар зэхлээ. Тэгээд чулуу өрөмдөхөд зориулагдсан тусгай хошууг өрмөндөө залгаж, хад чулууг бутлахын тулд хоёр ч лантуун алх, мөн хананд гаргасан нүхрүү шургуулах цүүц, чигжүүр, бас эцэст нь нэг их хэрэг болоогүй ч гэлээ бас бус багаж хэрэглэлүүдийг авч явсан юм. Харин тэдгээр багаж хэрэгслүүдийг доош нь буулгана гэдэг амаргүй ажил байсан шүү. Бид хоёрын хэн нэг нь түрүүлж доош буугаад амарч болохуйц чулуун ирмэгт хүрнэ, энэ хооронд нөгөөх нь багажнуудыг олсоор доош буулгана. Энэ мэт доошилсоор бид эцэстээ агуйн ёроолд хүрч очив. Тэгээд тэндээсээ өнөөх багажнуудаа нөгөө нүх рүүгээ зөөж аваачлаа. За тэгээд багаж хэрэгслээ бэлтгэж, ажлаа эхлэх хүртэл бараг л нэг цаг боллоо.

Эхлээд B маань ажилдаа орж ханыг нүхэлж эхлэв. Туйлдуулсан нэг цаг өнгөрөхөд, бид энэ бүхнийг ердөө нэг удаагийн оролдлогоор хийчих амар ажил биш юм байна гэдгийг ухаарцгаасан юм. Тэгээд бид хамаг байдаг хөлсөө урсгаж гарлаа шүү. Нэг маань ажиллаж байх хооронд нөгөөх нь ус болон хоол хүнсэнд явж, амсхийх зэргээр ээлжлэн ажиллаж байсан юм.

Ажлын хувьд нэг иймэрхүү болж өнгөрсөн:

Толгойгоо агуйн адарт цохихгүйн тулд өвдгөн дээрээ сөхөрч суухаас өөр арга байсангүй. Ингээд, яг ийм эвгүй байрлалд суугаад бид нүхний эргэн тойрондох ханыг өрөмдөж эхэллээ. Их хүнд ажил байсан шүү. Бид зогсолтгүй өрөмдөөд л байлаа, гэвч ажлын явц үнэхээр удаан байв. Тэгээд бид нүхрүү гадас шааж орхиод чулууг бутартал лантуугаар нүдэж байлаа. Энэ мэтээр бид эдгээр үйлдлүүдээ давтаж байсан юм. Ердөө хумсны толион дайны чулууг л бид ховхлож байсан ба эндээс бидний ажлын явц ямар удаан байсныг ойлгож байгаа биз дээ. Харин арай томоохон хэсгийг (гарын алганы 1/3-тай тэнцэх хэмжээтэй) ховхлоход л энэ нь бидний баярлах шалтгаан болж байв.

Нөгөөтэйгүүр бид цүүц болон 5 паундын алх хэрэглэж болох байсан л даа. Адилхан л удах байсан нь тодорхой. Гэхдээ тэнд алх далайх хэмжээний хангалттай орон зай байхгүй байсан юм.

Хэдийгээр бид агуй руу олон удаа явж, олон цагийг зарцуулсан боловч нүхийг өргөсгөх илүү дээр арга техникүүдийг олж ерөөсөө чадаагүй юмдаг. Тиймээс бидэнд өрөм/гадас/алх зэрэг багажнууд л нийцэж байлаа. Бас чулуунуудыг бутлах зөндөө олон галзуу санаануудыг бодож байсан шүү. Агуйн үүдэнд генератор байрлуулаад доош нь утас дамжуулж цохилттой алханд холбох гээд л ер нь л ТНТ (энэ талаар бол бодоод ч хэрэггүй)~ээс бусад бүх аргуудыг л бодож байсансан.

Ингээд нилээд хэдэн цаг өнгөрөхөд, бидний нөөц бололцоо шавхагдаж эхлэв. Бидний эхний баттерэй дууссан юм. Тэгээд хоёр дахь баттерэйгаараа солилоо. Энэ удаад бид алх цүүцийг арай түлхүү ашигласан болохоор хоёрдахь баттерэй маань цэнэгээ арай илүү удаан барьсан шүү. Дахиад гурван цаг өнгөрөхөд хоёр дахь зай маань дуусав, мөн орой ч боллоо. Фьюв! Ямартай ч өөрсдийгөө бид муугүй ажиллаа гэж хэлж болохоор болов, гэхдээ л үнэхээр хангалтгүй байсан юм. Ингээд агуйд ирснээсээ хойш бид хоёр анх удаагаа зэрэгцэж суугаад амарч авсан даа. Ямартай ч хүнд хөдөлмөрийнхөө үр дүнг харж суух сайхан байлаа. Тэгээд бас, бид хоёр нүхнээс гарах салхины урсгалыг мэдэрсэн юм. Харин урьд өмнөхөө бодвол арай илүү чанга дуугарч байсан шүү. Бас нөгөө талаасаа хүчтэй гэгч нь салхилж байхыг нь анзаарсан юм. Гэхдээ алсаас дуулдах үл ялиг нүргээний учрыг л бид хоёр олж чадсангүй. Мөн л арай илүү тод бөгөөд өмнөх үеээ бодвол илүү их давтамжтай болсон байв. Үүнийг ачааны тэрэгнүүдтэй холбож болох байсан ч агуйн дээгүүр явж өнгөрдөг зам тийм ч их ачаалалтай байдаггүй бөгөөд тэр тусмаа шөнийн энэ цагт хоосон байдаг нь эргэлзээ төрүүлж байв. Уг нүргээн бидэнд сонсогдсоор л байлаа. Мөн нүхний цаанаас, агуйн гүнээс дуулдаж байгаа нь илт байлаа. Харин B маань туршлагатай ахмад агуйчдаас уг чимээний учир шалтгааныг асуухаар болсон юм.

Хийсэн ажилдаа бид сэтгэл ханаж, удаан суусангүй. Багаж хэрэгслээ аваад, агуйгаас гарах хэрэгтэй болов. Мэдээж хэрэг заримыг нь үлдээлгүй яахав. Дээш нь гарна гэдэг бас л хүндхэн даваа байсан шүү. Дээр нь бид хоёр их ядарсан байсан тул бүр ч төвөгтэй байлаа. Бидний анх төлөвлөж байснаар бол өдийд бид ажлаа хийж дуусгасан байх ёстой, тэгээд дараагийн хэдэн өдрүүдэд агуйн бусад хэсгүүдийг, мөн энэ хавийн өөр агуйнуудыг судлахаар тохиролцсон байсан юм. Харин бид хоёр ойролцоох дэн буудалд хоноглохоор болсон ба өрөмний баттерэйгаа цэнэглэж аваад, дараах өдөр нь Нууцлаг Агуй~руу эргэж очихоор шийдэцгээсэн юм даа.

Эхний өдрийн үр дүн.

Миний тэмдэглэл дахиад цаашаагаа үргэлжлэх болно: агуйгаас гарсны дараах замын тэмдэглэл, буудалд өрөө захиалсан тухай, амттай оройн хоол, хэдийгээр ядарсан байсан ч тухтай сайхан амарч чадаагүй явдал, гэх мэт. Тэгээд бид хоёр дараах өглөө нь нилээд оройхон сэрсэн тул агуйд аажуухан явж очив. Хоёр дахь өдрийн тухайд гэвэл эхнийхтэй адилхан болж өнгөрсөн. Бид хоёр хоёулаа баттерэйнуудаа дуусах хүртэл нь ажилласан. Мөн нүхэнд багтахаар хангалттай хэмжээний нүх гаргахад ч өдий байлаа. Харин нүхнээс салхины урсгал мэдрэгдэж, алсаас дуулдах бөглүү нүргээн яг л өмнөх өдрийнхтэй адил сонсогдсон хэвээр л байв.

Friday, January 10, 2014

Агуй Судлаач Тед (2~р хэсэг: Нээлт)

Хооронд нь ялгахын тулд би текстүүдийг хоёр өөр өнгөөр бичиж оруулах болно. Энэ өгүүлбэр шиг саарлаар бичигдсэн байвал энэ нь шууд миний аяллын тэмдэглэл дээрээс бичигдсэн гэсэн үг. Харин налуу, тэгээд цэнхэр өнгөөр бичигдсэн нь аяллын талаарх миний сэтгэгдэл байх болно. Мөн аяллын явцад өөрийн мэдэрч байсан мэдрэмжүүд, бодож байсан тэр бүх бодол санаануудыг би аль болох ойлгомжтой бөгөөд тодорхой хэлбэрээр оруулахыг хичээнэ ээ. Бас түрүүн хэлсэн шиг аялалд хамт явсан хүмүүсийн нэрийг би энд дурьдахгүй. Тэмдэглэлийн хувьд бүрэн эхээр нь оруулах бөгөөд зарим нэг хэрэгцээгүй жижиг сажиг хэсгүүдийг нь хассан байгаа. Тухайлбал агуйн аялалтай нэг их хамааралгүй зүйлс, аяны дараах үдийн цай, зам зуурын тэмдэглэл, шатахуун, хөнгөн зууш гэх мэтийн чухал хэрэгцээгүй зүйлс үүнд орсон байгаа. (Миний тэмдэглэл их дэлгэрэнгүй бичигдсэн байгаа шүү.) Мөн үндсэн тэмдэглэлээс хасагдсан эдгээр хэсгүүдийг би ердөө товч дурьдаад л өнгөрнө. Та бүхэнд аль болох үнэн бодьтой мэдээллийг хүргэхийн тулд дүрмийн алдаа засагчийг ашиглаж бичих болно. Та бүхэн алдаа дутагдал байвал мөн хэлж өгч туслаарай. Бас нэмэлт сэтгэгдэл, тэмдэглэгээнүүд маань аяллын тэмдэглэлийг ойлгоход тус дөхөм болгож өгөх юм шүү.

-------------------------------------------------------------------------------------------

Агуйн тэмдэглэл  12/30/2000

B бид хоёр шинэ он гарахаас өмнөхөн дахиад нэг удаа агуйн аялалд гарахаар шийдэцгээсэн юм. Тэгээд бид анхаарлаа Нууцлаг Агуйд хандууллаа. Тийм ч содон сонирхолтой агуй бол биш л дээ, гэхдээ хэн хэний маань хувьд агуйн аялал хийлгүй их удсан байсан болохоор ямар ч агуй бидэнд сонирхолтой санагдаж байлаа. Мөн энэ аялал маань ч үнэхээр сонирхолтой болж ирсэн шүү. Уг агуйн ёроол хэсэгт жижигхэн гарц байхыг бид урьд нь олж байсан юм. Тэгээд түүгээр цааш нэвтэрч болох нь уу, үгүй юу гээд шалгаж байснаа би санаж байна. Хэдийгээр бага хэмжээтэй байсан ч завсраар нь маш их салхи сийгэж байсан ба тэр нүх рүү мөлхөж ороход амсрынх нь хэмжээ дэндүү бага байсансан. Бас нүхний нөгөө талд юу байгааг би шалгаж байгаагүй юм байна. Ингээд өдрийн 03:00 цагийн үед бид багаж хэрэгслээ аваад замдаа гарцгаав. B хурдан давхих дуртайгаас хойш, удсан ч үгүй бид өнөөх агуйдаа хүрээд ирлээ. Бид тэгээд модноос дэгээгээр гогцоолдоод доош агуйруу олсоор бууж эхлэв. B-г бууж байх хооронд би түрүүлж буугаад эд хэрэгслээ цуглуулж байлаа.

B-г би олон удаа дурьдах болно. Бид хамтдаа агуйн аялал хийгээд олон сар болж байна. Хэдэн жилийн өмнө тэр агуй дотор явж байхдаа хүнд бэртэл авсан ба бараг л дахиад хөл дээрээ босохгүй хэмээн оношлуулж байсан юм. Гэвч хүнд шаргуу хөдөлмөрийн ачаар явдаг болоод зогсохгүй эргээд агуйн аялалд гардаг болсон шүү. Агуйн бартаа саад ихтэй амаргүй хэсгүүд нь түүнд садаа болдог ч, тэр давж гарч чаддаг. Мөн саадыг давж гарах хүртлээ тэр тэвчээртэй гэгч нь ажиллаж чаддаг.

Харин агуй доторх нөгөө жижиг ангархайн тухайд ярих юм бол, ер нь агуйчдын дунд хэлэгддэг нэг ийм үг байдаг юм : "Хэрэв үлээж байвал, явж болно" гэж. Тодруулж хэлбэл агаарын урсгал мэдрэгдэж байвал уг гарцыг шалгахад буруудах зүйл байхгүй ээ гэсэн үг.

Эхлээд бид хоёр бусад жирийн гарцуудыг шалгасны дараагаар доош бууж өнөөх нүхийг үзэхээр явсан юм. Нүхний хувьд гэвэл агуйн гүнд, нилээд доод хэсэгт байрлаж байлаа. Бүх талаараа агуйн ханаар хүрээлэгдсэн ба агуйн шалнаас дээш 3 фит өндөрт байсан юм. Нүхний доторхыг харахын тулд би өвдөг дээрээ сөхрөн сууж, нүхийг халхалсан чулууны доогуур харах хэрэгтэй болов.

Хэмжээг нь харьцуулахын тулд би бээлийгээ нүх рүү хийж үзүүлэв.

Ингээд би үүргэвчнээсээ гар чийдэнгээ гаргаж ирээд нүх рүү тусгаж үзлээ. Харин тэндээс олж харсан зүйл маань намайг гайхшруулсан шүү. 3~5 инчийн зузаан ханан гадаргуу бүхий тэр нүх урт хонгил маягийн гарц үүсгэж, ойролцоогоор 10~12 фит үргэлжилсэн байлаа. Харин нүхний нөгөө талд онгорхой орон зай байгаа нь харагдав! Нарийн сайн харагдахгүй байсан ч, тэнд онгорхой гарц бий гэдэгт бид итгэлтэй байсан юм. Магадгүй энэ онгон гарц байх. (Маргаан байхгүй энэ гарцаар урьд өмнө хэн ч гарч байгаагүй гэдэг нь тодорхой байлаа, гэхдээ уг гарц руу нөгөө талаас нь хөтөлж ирэх замууд байж бас мэдэх юм.) Ингээд уг гарцаар гарахын тулд тус нүхийг өргөсгөхөөс өөр арга бидэнд байсангүй. Одоохондоо ердөө миний бугуй багтах хэмжээний л дайтай байна. Гэхдээ энэ амсрын хэсгийг нь л өнгөрчихвөл цааш мөлхөж явсаар нөгөө талд нь гарч болохоор санагдсан. Бид хоёр хэсэг хугацаанд амсхийж, төлөвлөгөөгөө ярилцлаа. Тийнхүү биднийг харанхуйд сууж байхад нүхнээс гарах салхины чимээ тод гэгч нь дуулдсаар л байв. Гэхдээ, чанга биш сул бөгөөд бага зэрэг эвгүй сонсогдож байсныг нуух юун. Мөн хааяа хааяахан үл ялиг нүргээн сонсогдож байлаа. Энэ ч гэхдээ асуудал биш л дээ. Агуйн хувьд ачааны тэрэгнүүд их явж өнгөрдөг хурдны замын доор байрладаг байсан тул тэдгээр нүргээнүүд машинуудтай холбоотой байх.

Бид ярилцаж үзээд хамгийн сайн арга бол утасгүй дрилл авчирч, агуйн ханыг нүхлэх гэдэг дээр санал нэгдэв. Тэгээд жижигхэн нүх гаргаад лантуун алхны тусламжтайгаар чулууг буталж болох юм. Нүхэн гарцын хувьд ер нь бол шулуухан байсан гэж хэлж болно. Ердөө мөлхөж гарахад багтах хэмжээнд л томсгоход бид гарцны нөгөө талд гарч цаана нь юу байгааг үзэх боломжтой болох байлаа. Харин тэр багаж хэрэгслүүдийг энэ доор авчирна гэдэг амаргүй л ажил болох байх. Гэхдээ хэрэг болно гэдэгт бид найдаж байна. Мөн гарцыг би Флоид Коллинсыг дурсч Флоидын Бунхан гэж нэрлэсэн. Энэ нь яг л Флоидын дэлхий дээрх сүүлчийн золгүй өдрүүдээ өнгөрүүлсэн давчуу хонгил шиг харагдаж байсан юм.

Агуйн гарцыг зурж үзүүлэв.

Флоид Коллинс нь 1900~аад оны үед амьдарч байсан агуй судлаач байв. Тэгээд тэр давчуу нүхэнд хавчуулагдаад өөрийгөө суллаж чадахгүй байсаар нас барсан гэдэг. Энэ гайхмаар түүхийн талаар "Занганд орсон нь : Флоид Коллинсын түүх" номонд дэлгэрэнгүй бичсэн байдаг. (Гарчиг нь ийм байсан байх аа, харин зохиогчийг нь санахгүй байна.) Зөвхөн Флоидын дурсгалд зориулж Флоидын Бунхан гэж нэрлэсэн юм биш, харин нүхний хэмжээг нь санагалзаж тэгж нэрлэсэн билээ.

Ха Ха! Одоо бодоод байхад энийг их л амархан бүтчих юм шиг санаж байсныг яана. Ердөө хэдхэн цаг ажиллаад л ард нь гарчих юм шиг санагдаж байлаа. Хэрэв маш их цаг хугацаа, хүч хөдөлмөр зарцуулагдана гэдгийг анхнаасаа л мэдэж байсан бол энэ ажлыг эхлүүлэхдээ бид эргэлзэх л байсан байх. Тэглээ гээд тэр агуйд бид ямар зүйлтэй тулгарахаа мэдэж байсансан бол эргэж очихгүй л байх байсан.

Бид багаж хэрэгслээ үүрээд эргээд газрын гадаргуу өөд гарлаа. Ер нь бол энэ газарт эргэж ирэхийг би тийм ч их хүсч байгаагүй л дээ, угаасаа онц гойд зүйл байхгүйгээс хойш гээд. Гэвч одоо бол буцаж ирэхийн хүслэн болж байна. Бид агуйгаас гарч амжаагүй байхдаа л өөрсдийн дараагийн төлөвлөгөөг яриад эхэлчихсэн байлаа.

(Тэмдэглэлийн үлдсэн хэсэгт нь би агуйгаас гарсан тухай, мөн өөрсдийн оройн хоолны талаар, бас гэр рүүгээ буцаж явсан тухайгаа бичсэн байгаа.)

Thursday, January 9, 2014

Агуй Судлаач Тед (1~р хэсэг: Эхлэл)

Уг залуугийн блогийг би бүрэн эхээр нь орчуулан оруулж байна. Тэгэхээр, Тедийн тухайд гэвэл тэрээр гэрээсээ холгүй газраас нэгэн нууцлаг агуйг олсон ба уг агуйд хийсэн аяллынхаа талаар тэмдэглэл болгон сайт дээрээ бичиж байсан юм. Гэвч ... 2001 оны 5~р сарын 19~с хойш түүний блогт ямар ч update хийгдээгүй билээ.

Тедийн блог : http://www.angelfire.com/trek/caver/

За ингээд олон долоон үг нуршилгүй түүний тэмдэглэлийг бүрэн эхээр нь оруулая!

2001 оны 3~р сарын 23.

Надад ирсэн маш олон санал хүсэлтийн дагуу би гэрийнхээ ойролцоох газраас олсон нэгэн агуйн талаар, мөн өөрийн энэхүү нээлтийн талаар бичихээр шийдлээ. Ингээд би энэ веб хуудсыг нээж байна. Сүүлийн хэдэн сард болж өнгөрсөн үйл явдлуудыг би энд товч тойм хэлбэрээр бичиж оруулах болно. За тэгээд, ямартай ч энэхүү аялал маань 2000 оны 12~р сард эхэлсэн ба дууссан хугацаа нь гэвэл ... одоохондоо хараахан дуусаагүй л байна. Мөн би агуйд байхдаа тэмдэглэж авсан тэмдэглэлүүдээсээ энд нийтлэх бөгөөд хугацааны тухайд гэвэл яг он дарааллаар нь оруулаад явна аа.

Мөн агуйд хийсэн олон арван аяллынхаа хугацаанд авсан гэрэл зурагнуудаасаа бас хавсаргаж байна. Тэгээд уншигчдыг ойлгоход нь арай илүү дөхөм байх болов уу гэж бодоод агуйн дотоод бүтэц, байрлалыг харуулсан зургийг зурж оруулсан байгаа шүү. Гэрэл зурагнуудын тухайд гэвэл ихэнхийг нь би өөрөө авсан болно. Бас тэдний дунд надтай хамт агуй руу явсан цөөн хэдэн хүмүүсийн авсан зурагнууд ч бий.

Гэхдээ болсон үйл явдлуудын талаар бичиж эхлэхээсээ өмнө хэдэн зүйлсийг дурьдахгүй бол болохгүй нь :

1. Ихэнх зурагнуудыг би нэг удаагийн Кодак аппаратаар авсан байгаа. Үүнээс арай илүү сайн аппаратыг би ердөө агуй руу явсан нэг хоёр удаагийн аялалдаа л авч явсан байх. Ямартай ч фото зурагнуудын тухайд бол нэмж хассан ямар нэгэн зүйл бол байхгүй ээ, бүгд оригналь эх хувилбараараа байгаа зурагнууд. Мөн хэрэг болгож, авсан зурагнуудаа дискэн дээр давхар хадгалсан байгаа, тийм болохоор тэднийг дахиж угаалгах шаардлагагүй болж байгаа юм. Зургийн чанар ч сайн байгаа.

2. Энэ аялалд надтай хамт явсан хүмүүсийн нэрийг би дурьдахгүй. Хэрвээ та намайг таньж байгаа бол тэднийг ч бас таньж л байгаа байх.

3. Агуйн байршлыг би ХЭНД ч ямар ч ШАЛТГААН-тай байсан гэлээ би хэзээ ч ХЭЛЭХГҮЙ! Тийм болохоор та нар надаас битгий асуугаарай! Өөрөөсөө өөр хүмүүсийн амь амьдралыг би эрсдэлд оруулахыг хүсэхгүй байна. Харин энэхүү агуйг би Нууцлаг Агуй гэж нэрлэсэн юм. Гэхдээ жинхэнэ нэр нь бол БИШ шүү.

Магадгүй та бүгдийн зарим нэгэнд нь энэ бүхэн арай л хийсвэр юм шиг санагдаж байж болох юм. Би хүлээн зөвшөөрч байна. Хэрвээ энэ аяллыг хийгээгүй байсан бол би ч гэсэн та нарын нэгэн адил эргэлзэх л байлаа.

За ингээд энэхүү сайтыг би аль болох түргэн дуусгахыг бодно оо. Эхний нүүрэн дээрээс та бүхэн намайг хэзээ, хэдний өдөр тэмдэглэл нэмж оруулсныг шалгаж байх боломжтой.

Мөн энэхүү сайтыг хуулбарлахыг оролдсон хүмүүсээс өөрийгөө хамгаалахын тулд, энэ сайт дээрх бүх хуудаснууд, бүх текстүүд нь миний өөрийнх мөн бөгөөд зохиогчийн эрхээр хамгаалагдсан болохыг давхар хэлэх байна.

Тед.